Kwalifikacja: PGF.03 - Realizacja procesów introligatorskich i opakowaniowych
Oprawy, w których połączenie wkładu z okładką następuje poprzez elementy dodatkowe takie jak wyklejki, to oprawy
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Oprawy złożone to taki typ opraw introligatorskich, gdzie faktycznie okładka łączy się z wkładem nie bezpośrednio, ale najczęściej przez elementy dodatkowe – tak zwane wyklejki. To rozwiązanie stosuje się szczególnie w oprawach twardych, gdzie sam wkład książki musi być czymś połączony z grubą i sztywną okładką. Wkład i okładka są dwoma odrębnymi elementami, a wyklejka działa trochę jak mostek – z jednej strony jest przyklejona do pierwszej i ostatniej kartki wkładu, a z drugiej do wnętrza okładki. Dzięki temu całość staje się solidna, wygląda profesjonalnie i po prostu dobrze się trzyma nawet przy częstym użytkowaniu. Z mojej perspektywy to jedna z podstawowych rzeczy, które warto wiedzieć, bo takie oprawy są powszechne w albumach, kronikach, książkach o większej wartości, a nawet w niektórych zeszytach kolekcjonerskich. Branżowo uznaje się to po prostu za standard, gdy zależy nam na trwałości i estetyce. Warto wspomnieć, że wyklejki mogą mieć dodatkową funkcję – czasem są barwione, drukowane lub ozdobione, co podnosi walory estetyczne publikacji. Taką oprawę doceni każda drukarnia stawiająca na jakość.
Wiele osób myli pojęcia związane z oprawami introligatorskimi, zwłaszcza gdy chodzi o sposób łączenia wkładu z okładką. W oprawach prostych, najczęściej stosowanych w broszurach czy zeszytach, wkład jest zszywany, klejony lub spinany bezpośrednio z okładką, bez użycia wyklejek ani innych dodatkowych elementów. To proste rozwiązanie, ale mniej trwałe i nie sprawdza się w przypadku grubszych publikacji lub tych, które mają dobrze wyglądać przez długi czas. Z kolei oprawy spiralne i grzebieniowe bazują na mechanicznych elementach łączących – tu wkład przebija się otworami, przez które przewleka się spiralę lub plastikowy grzebień. Okładka jest wtedy zwykle wykonana z elastycznego tworzywa lub cienkiego kartonu i nie wymaga stosowania wyklejek, bo całość trzyma się właśnie na mechanizmie wiążącym. Często pojawia się przekonanie, że wyklejka to tylko kwestia dekoracji, ale w praktyce jej funkcja jest bardzo konkretna – to przez nią okładka twarda jest trwale i estetycznie połączona z wkładem. Z mojego doświadczenia wynika, że zamieszanie bierze się głównie z nieznajomości branżowej terminologii. Standardy branży poligraficznej, jak i praktyka większości drukarzy, jasno wskazują, że tylko oprawy złożone wykorzystują wyklejki jako łącznik między wkładem a okładką. Pozostałe typy opraw albo w ogóle nie wymagają takiego połączenia, albo realizują je za pomocą zupełnie innych technik. Warto więc zawsze zwracać uwagę na konkretne zastosowanie i konstrukcję oprawy.