Kwalifikacja: PGF.03 - Realizacja procesów introligatorskich i opakowaniowych
W celu trwalszego połączenia kartek w oprawie przedstawionej na zdjęciu należy zastosować proces obróbki grzbietu wkładu, polegający na frezowaniu oraz
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Właśnie tak, czyszczenie grzbietu po frezowaniu to kluczowy etap przygotowania wkładu książki do klejenia w oprawie klejonej. Frezowanie grzbietu powoduje powstanie drobnych pyłów papierowych, resztek kleju czy innych zanieczyszczeń, które mogą znacząco obniżyć przyczepność kleju do kartek. Profesjonalnie przeprowadzone czyszczenie sprawia, że powierzchnia grzbietu staje się odpowiednio chropowata i wolna od pyłu, co przekłada się na lepsze wnikanie kleju, a w efekcie – wyższą trwałość oprawy. Branżowe standardy, np. PN-EN 14613, wyraźnie wskazują na konieczność mechanicznego lub pneumatycznego oczyszczania grzbietu po frezowaniu. Spotkałem się wielokrotnie z sytuacjami, gdzie pominięcie tego etapu powodowało rozwarstwianie się książek już po kilku użyciach, szczególnie przy grubych publikacjach jak słowniki czy podręczniki. Moim zdaniem solidne czyszczenie grzbietu to jeden z tych prostych, a jednocześnie kluczowych zabiegów, które oddzielają profesjonalną produkcję introligatorską od amatorskiej. W praktyce często stosuje się do tego specjalne szczotki lub odkurzacze przemysłowe. Zawsze warto pamiętać, że to detale decydują o jakości gotowej książki.
Wiele osób zakłada, że inne działania introligatorskie, jak laminowanie, kaszerowanie czy gumowanie, również mogą poprawić trwałość oprawy klejonej. Jednak w praktyce to właśnie czyszczenie grzbietu po frezowaniu jest etapem niezbędnym, by zapewnić odpowiednią adhezję kleju do kartek. Laminowanie grzbietu dotyczy ochrony zewnętrznych powierzchni, przeważnie okładek, i nie ma wpływu na właściwości klejenia od strony grzbietu – laminat wręcz może utrudnić penetrację kleju w strukturę papieru. Kaszerowanie natomiast to technika polegająca na oklejaniu kartonu papierem lub innym materiałem, stosowana głównie przy produkcji okładek twardych, a nie przy samym wkładzie książki czy jego grzbiecie. Gumowanie składek, często mylone z klejeniem, to nakładanie cienkiej warstwy gumy arabskiej na krawędzie papieru, co stosuje się np. przy bloczkach samokopiujących, ale nie zapewnia to trwałości typowej dla oprawy klejonej i nie jest wykorzystywane w oprawie książkowej tego typu. Typowym błędem jest myślenie, że każda dodatkowa warstwa na grzbiecie poprawi trwałość książki – w rzeczywistości, bez dokładnego oczyszczenia i przygotowania grzbietu, nawet najlepszy klej nie osiągnie właściwej przyczepności. Dopiero połączenie frezowania i czyszczenia grzbietu daje gwarancję solidności. Tego wymagają zarówno normy branżowe, jak i doświadczeni praktycy, którzy wiedzą, że pominięcie tego kroku szybko przekłada się na reklamacje i niezadowolenie klientów. Warto zawsze skupić się na fundamentalnych zasadach technologicznych, a nie szukać skrótów czy zastępczych rozwiązań.