Kwalifikacja: PGF.03 - Realizacja procesów introligatorskich i opakowaniowych
Wyklejka jest elementem oprawy
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Wyklejka to taki bardzo charakterystyczny element oprawy złożonej – i właściwie tylko w tym rodzaju oprawy ją spotkasz. Jej głównym zadaniem jest połączenie bloku książki z okładką, ale pełni też funkcję wzmacniającą i dekoracyjną. Przechodząc do praktyki: w oprawie złożonej, np. twardej, wyklejka to dwustronny arkusz papieru – jedna część przyklejona jest do wewnętrznej strony okładki, druga do pierwszej i ostatniej strony bloku. Dzięki temu całość jest stabilna, a książka dużo lepiej znosi intensywne użytkowanie. W oprawach prostych, miękkich czy przylegających wyklejki po prostu nie ma – konstrukcja takich opraw na to nie pozwala i się tego nie stosuje. W branżowych standardach poligraficznych wyklejka jest wręcz wyznacznikiem jakości oprawy złożonej. Z mojego doświadczenia wynika, że jeśli przy drukowaniu np. albumów czy ksiąg okolicznościowych zamawiasz oprawę twardą, wyklejka to absolutny must-have – zresztą, często można ją fajnie spersonalizować: drukiem, kolorem, nawet fakturą. To taki drobiazg, który podnosi nie tylko wytrzymałość, ale i prestiż wydania. Jak ktoś kiedyś otworzy grubą książkę, od razu czuć różnicę, kiedy wyklejka jest dobrze zrobiona.
Pojęcie wyklejki bywa mylone, zwłaszcza gdy ktoś nie miał jeszcze okazji dokładnie przyjrzeć się różnicom pomiędzy rodzajami opraw. Wyklejka to specjalny arkusz papieru, który łączy blok książki z okładką, ale ten element pojawia się wyłącznie w oprawie złożonej, najczęściej twardej. Czasem może się wydawać, że skoro oprawa jest "specjalna" lub "przylegająca", to taki dodatkowy element jak wyklejka będzie tam obecny – nic bardziej mylnego. Oprawa specjalna to raczej określenie na nietypowe, eksperymentalne rozwiązania, np. oprawy artystyczne, limitowane wydania czy książki z elementami mechanicznymi, i nie oznacza automatycznego zastosowania wyklejki. Z kolei oprawa przylegająca i prosta to formy miękkie, gdzie okładka jest sklejona bezpośrednio z blokiem, bez dodatkowych arkuszy – tutaj wyklejka nie byłaby ani potrzebna, ani praktyczna. Typowym błędem jest utożsamianie solidności oprawy z obecnością wyklejki, podczas gdy kluczowe są standardy poligraficzne: wyklejka pojawia się tam, gdzie konstrukcja na to pozwala i tego wymaga, czyli w oprawach złożonych. W codziennej praktyce poligraficznej nie spotkasz wyklejki w broszurach, zeszytach czy katalogach miękkich, ale już w albumach, kronikach czy poważnych wydaniach oprawionych na twardo – jak najbardziej. Warto zapamiętać, że wyklejka to nie jest ozdobnik dla każdej książki, tylko przemyślany, techniczny element konstrukcji charakterystycznej wyłącznie dla oprawy złożonej. To pozwala lepiej zrozumieć, jak projektować i zamawiać wydania o wyższej trwałości i estetyce.