Kwalifikacja: PGF.06 - Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej
Jaki jest technologiczny zapis jednostronnego wielobarwnego zadrukowania arkusza z dodatkowym kolorem Pantone?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Technologiczny zapis 5+0 oznacza, że na jednej stronie arkusza drukarskiego stosowane jest pięć kolorów, a druga strona pozostaje niezadrukowana. W praktyce poligraficznej taki zapis to klasyczny sposób opisu jednostronnego druku wielobarwnego z wykorzystaniem dodatkowego koloru – w tym przypadku chodzi o cztery standardowe farby procesowe CMYK (cyan, magenta, yellow, black) oraz jeden kolor dodatkowy, którym najczęściej jest właśnie Pantone (czyli tzw. kolor spotowy). Stosowanie dodatkowego koloru Pantone pozwala uzyskać bardziej wyraziste, powtarzalne i charakterystyczne barwy, niemożliwe do osiągnięcia w pełni przez sam proces CMYK. Przydaje się to zwłaszcza w druku materiałów firmowych, gdzie precyzyjne odwzorowanie koloru logo jest wręcz kluczowe. Moim zdaniem, opanowanie tej notacji jest naprawdę przydatne, bo w rzeczywistości w drukarni często spotyka się zapisy 4+0, 4+4, 5+0, 5+1 i dla kogoś, kto nie ogarnia, może być to trochę mylące na początku. Warto pamiętać, że prawidłowy dobór liczby kolorów wpływa zarówno na koszt produkcji, jak i na planowanie procesu technologicznego. Standardy ISO 12647-2 jasno określają sposoby przygotowania plików do druku wielokolorowego, w tym określanie kolorów spotowych w projektach graficznych. Tworząc plik do takiego druku, grafik zawsze powinien jasno wskazać, który kanał jest przeznaczony na Pantone, żeby uniknąć nieporozumień na etapie naświetlania form drukowych. Przy tej wiedzy można spokojnie zapanować nad procesem produkcji i uniknąć kosztownych błędów.
Wielu osobom notacja technologiczna liczby kolorów wydaje się na początku dość nieintuicyjna, a niuanse potrafią wprowadzić w błąd nawet doświadczonych adeptów poligrafii. Często powielanym błędem jest mylenie ilości kolorów procesowych z ogólną liczbą wszystkich farb użytych w danym zleceniu. Przykładowo, zapis 2+0 bywa błędnie interpretowany jako dwukolorowy druk jednostronny z dodatkowym Pantone, jednak w rzeczywistości oznacza on tylko dwa kolory (zwykle wybrane z gamy CMYK lub Pantone), bez typowego pełnokolorowego obrazu. Takie rozwiązanie spotyka się przy prostych ulotkach czy formularzach, gdzie nie zależy nam na bogatym odwzorowaniu barw, tylko na oszczędności. Z kolei zapis 4+1 sugeruje cztery kolory na jednej stronie i jeden na drugiej, co nie spełnia wymagań pytania o jednostronny druk z Pantone – taka notacja odnosi się do dwustronnego zadrukowania, najczęściej stosowana w broszurach, gdzie rewers wymaga np. tylko czarnego tekstu. Natomiast zapis 5+1 wskazuje na pięć kolorów na jednej stronie i jeden na drugiej, co jest już wariantem produkcji wielobarwnej, ale rozdzielonej na obie strony arkusza, co w praktyce jest dużo rzadsze i raczej dotyczy specyficznych zamówień. Moim zdaniem większość takich błędów wynika z nieprzemyślanego kopiowania schematów lub braku praktyki z rzeczywistymi zleceniami drukarskimi. Warto zapamiętać, że pierwszy człon oznacza liczbę kolorów na awersie, a drugi – na rewersie. Gdy chcemy zrobić jednostronny druk pełnokolorowy z dodatkowym Pantone, zawsze wybieramy zapis 5+0. To nie tylko wymóg techniczny, ale też element dobrej komunikacji między projektantem, DTP-owcem a drukarnią, co ma ogromne znaczenie dla finalnego efektu.