Kwalifikacja: PGF.06 - Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej
Który element należy zamówić w celu uszlachetnienia odbitki za pomocą tłoczenia folią na gorąco (hot-stampingu)?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Tłoczenie folią na gorąco, czyli hot-stamping, to technika uszlachetniania druku, która wymaga zastosowania specjalnie wykonanej matrycy. Matryca, najczęściej wykonana z mosiądzu lub stali, jest elementem, który fizycznie odciska wzór na podłożu za pomocą wysokiej temperatury i nacisku. Wzór ten przenosi folię na określone fragmenty odbitki tworząc efektowne, błyszczące zdobienia – na przykład złote logo czy srebrne ornamenty. Z mojego doświadczenia wynika, że precyzyjnie wykonana matryca to klucz do uzyskania ostrego, czystego tłoczenia, bez rozmazywania i niechcianych przetłoczeń. W drukarniach, gdzie dba się o jakość, zawsze zamawia się matrycę dedykowaną do danego projektu – bo wtedy linie są ostre, a efekt wizualny naprawdę robi wrażenie. Te matryce są trwałe, można ich użyć wielokrotnie, a sam proces hot-stampingu opiera się właśnie na idealnym dopasowaniu matrycy do folii i podłoża. Dobre praktyki branżowe mówią jasno: bez właściwej matrycy nie osiągnie się profesjonalnego efektu uszlachetnienia. Dodatkowo, matryce dają możliwość tłoczenia nawet bardzo skomplikowanych wzorów, co jest nie do osiągnięcia zwykłą farbą czy lakierem. Warto wspomnieć, że przygotowanie prawidłowej matrycy wymaga wcześniejszego projektu graficznego w wersji wektorowej i konsultacji z wykonawcą matryc, by odpowiednio dobrać głębokość i kształt tłoczenia do wybranego podłoża oraz rodzaju folii. To jest właśnie ta przewaga matryc nad innymi elementami używanymi w innych technikach drukarskich.
Wiele osób myli się wybierając takie elementy jak fotopolimer, diapozytyw czy negatyw, ponieważ te materiały rzeczywiście są szeroko stosowane w różnych technikach druku, ale nie mają bezpośredniego zastosowania w procesie hot-stampingu. Fotopolimer jest materiałem używanym głównie w druku fleksograficznym, gdzie tworzy się z niego elastyczne formy do nanoszenia farby na podłoże. Moim zdaniem łatwo tutaj o pomyłkę, bo w obu przypadkach chodzi o odbicie wzoru, ale technologia i efekty są zupełnie inne. Diapozytyw i negatyw to pojęcia związane z procesem naświetlania form drukarskich – przygotowuje się je na przykład przy produkcji matryc do offsetu czy sitodruku, ale nie występują w hot-stampingu. Tutaj często pojawia się mylne przekonanie, że jeśli do formowania jakiegokolwiek wzoru potrzebna jest forma czy szablon, to zawsze będzie to fotopolimer, negatyw albo diapozytyw. W hot-stampingu jednak nie da się obejść bez specjalnej, trwałej matrycy, która znosi wysokie temperatury i nacisk, przenosząc zdobienie z folii na papier, tekturę czy skórę. To właśnie ta matryca – najczęściej z metalu – pozwala uzyskać efekt wypukłości, połysku czy nawet skomplikowanych detali. Typowy błąd polega na tym, że ktoś utożsamia cały proces uszlachetniania z uniwersalnym zastosowaniem jednego typu formy drukarskiej, niezależnie od technologii. W praktyce każda technika wymaga własnego, dedykowanego narzędzia. Odpowiednia identyfikacja i zamówienie matrycy do hot-stampingu świadczy o zrozumieniu procesu technologicznego i znajomości dobrych praktyk branżowych. Bez tego trudno mówić o profesjonalnym wykonaniu uszlachetnienia drukarskiego.