Odpuszczanie niskie to proces obróbki cieplnej, który idealnie uzupełnia hartowanie. Po hartowaniu materiał może wykazywać bardzo wysoką twardość, ale jednocześnie jest podatny na kruchość i wewnętrzne naprężenia. Odpuszczanie niskie pozwala na redukcję tych naprężeń, co minimalizuje ryzyko pęknięć, a jednocześnie zachowuje dużą twardość i odporność na ścieranie. W praktyce, odpuszczanie niskie polega na podgrzewaniu stali do temperatury około 150-250°C, co jest wystarczające do poprawy właściwości mechanicznych bez utraty twardości. W branży narzędziowej, gdzie wymagane są narzędzia o dużej precyzji i odporności na zużycie, takie jak frezy czy wiertła, odpuszczanie niskie jest standardem. Moim zdaniem, to właśnie ta równowaga między twardością a redukcją naprężeń sprawia, że odpuszczanie niskie jest nieocenionym etapem w technologii obróbki cieplnej stali narzędziowych. Warto też pamiętać, że dobrze przeprowadzone odpuszczanie może znacząco wydłużyć żywotność narzędzia, co jest kluczowe w produkcji seryjnej i przemyśle motoryzacyjnym.
Zrozumienie procesów obróbki cieplnej i ich zastosowania jest kluczowe w inżynierii materiałowej. Wymrażanie, choć brzmi podobnie do odpuszczania, jest procesem głównie stosowanym w kontekście hartowania kriogenicznego, gdzie celem jest poprawa struktury poprzez przekształcenie resztkowego austenitu w martenzyt. Jednak nie jest to proces bezpośrednio następujący po hartowaniu, jeśli celem jest usunięcie naprężeń i zachowanie twardości. Stabilizowanie odnosi się przede wszystkim do obróbki cieplnej, której celem jest zmniejszenie tendencji do odkształceń w czasie, zwłaszcza w metalach stosowanych w precyzyjnych konstrukcjach. Nie jest to proces typowy zaraz po hartowaniu w kontekście usuwania naprężeń hartowniczych. Odpuszczanie wysokie, z kolei, stosowane jest do znacznej redukcji twardości w zamian za poprawę plastyczności i udarności, co jest przeciwieństwem zachowania dużej twardości i odporności na ścieranie. Typowe błędne rozumowanie może wynikać z myślenia, że wszystkie procesy odpuszczania są takie same, jednak różnice w temperaturach i celach tych procesów są kluczowe. Stąd ważne jest, aby dokładnie zrozumieć, jakie są cele każdego etapu obróbki cieplnej, aby właściwie dobrać proces do potrzeb aplikacji. Właśnie dlatego odpuszczanie niskie, które równoważy usunięcie naprężeń z zachowaniem twardości, jest właściwym wyborem w tej sytuacji.