Kwalifikacja: MTL.05 - Organizacja i prowadzenie procesów metalurgicznych
Kategorie: Materiały i stopy Pomiary i kontrola jakości
Twardość materiału, której pomiar wykonano za pomocą twardościomierza Rockwella, oznacza się symbolem
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Oznaczenie HR w kontekście pomiaru twardości materiałów pochodzi od twardościomierza Rockwella. Jest to jeden z najczęściej stosowanych sposobów oceny twardości materiałów. Twardość Rockwella mierzy się, wciskając stożkowy diamentowy wgłębnik lub stalową kulkę w powierzchnię materiału pod określonym obciążeniem. Jest kilka skal Rockwella, jak np. HRC dla twardych stali czy HRB dla miększych materiałów. Każda skala różni się rodzajem wgłębnika i obciążeniem. Test Rockwella jest szybki, prosty i nie wymaga zaawansowanego przygotowania próbki. Z mojego doświadczenia, w przemyśle metalurgicznym często korzystamy z tego testu, bo pozwala na uzyskanie szybkich wyników, które są łatwe do porównania. Standardy, jak ASTM E18, regulują szczegóły dotyczące przeprowadzania testu Rockwella, co jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Wiedza na temat twardości jest przydatna przy projektowaniu elementów mechanicznych, gdzie materiał musi wytrzymać określone obciążenia bez deformacji.
W twardościomierzu Rockwella stosujemy oznaczenie HR, a nie inne skróty. HS jest używane do oznaczania twardości Shore'a, która jest miernikiem twardości materiałów elastycznych, takich jak guma czy miękkie tworzywa sztuczne. Metoda Shore'a różni się od Rockwella, ponieważ używa sprężynowego wgłębnika. To diametralnie inne podejście do pomiaru twardości, które nie ma zastosowania do metali, a więcej do elementów elastycznych i gumowych. Oznaczenie HB odnosi się do twardości Brinella. Ten test polega na wciskaniu kulki ze stali hartowanej pod dużym obciążeniem, a jego wynik wyraża się średnicą trwałego odcisku. Stosowany jest głównie dla metali miękkich i odlewniczych, gdzie odcisk można łatwo zmierzyć. W rzeczywistości, twardość Brinella daje dobre porównanie wytrzymałości materiału, ale nie jest tak uniwersalna jak Rockwell. Natomiast HV to twardość Vickersa, która jest bardziej uniwersalna, i można ją stosować do wszystkich materiałów, ale wymaga precyzyjnych urządzeń optycznych do pomiaru przekątnych odcisku. Często stosujemy ją w laboratoriach materiałowych, zwłaszcza do detali o skomplikowanej geometrii. Typowym błędem jest niewłaściwe utożsamianie tych różnych metod pomiarowych, co prowadzi do nieporozumień przy ocenie wyników i ich zastosowaniu w praktyce inżynierskiej.