Kwalifikacja: ROL.03 - Prowadzenie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Pszczelarz , Technik pszczelarz
Kategorie: Gospodarka pasieczna Produkty pszczele
Podczas głównego przeglądu jesiennego w gnieździe rodziny pszczelej stwierdzono ok. 2 kg miodu.
Ilość pokarmu w tym okresie powinna wynosić minimum 6 kg. Z ilu kg cukru pszczelarz musi zrobić syrop cukrowy (o proporcjach 3:2), aby uzupełnić brakujący "żelazny zapas"?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Dobre zrozumienie zagadnienia! Przy jesiennym przeglądzie gniazda pszczelego szczególnie ważne jest zapewnienie tzw. 'żelaznego zapasu' pokarmu, który pozwoli rodzinie pszczelej przetrwać okres bezpożytkowy, czyli zimę. Standard branżowy mówi wyraźnie — minimum 6 kg miodu w gnieździe to podstawa. Jeżeli mamy tylko 2 kg, trzeba uzupełnić brakujące 4 kg. I tu pojawia się sztuka przygotowania syropu cukrowego. Syrop o proporcji 3:2 (czyli 3 części cukru na 2 części wody) stosuje się, bo jest najlepiej przyswajalny przez pszczoły i dobrze imituje konsystencję miodu. Z doświadczenia wiem, że podanie zbyt rzadkiego syropu nie sprawdzi się w chłodnych warunkach – pszczoły mogą nie zdążyć go przerobić i odparować nadmiar wody. Dlatego kalkulując – żeby pszczoły miały 4 kg gotowego „miodu” w plastrach, musisz użyć 4 kg cukru, bo syrop 3:2 po odparowaniu daje mniej więcej objętość cukru. W praktyce, lepiej nie oszczędzać na ilości – zbyt mały zapas często kończy się osłabieniem rodziny lub nawet jej śmiercią na przedwiośniu. Poza tym, podając syrop późno, pszczoły zużyją część zapasu na przeróbkę, więc zawsze warto lekko zaokrąglić ilość w górę. Takie podejście spotyka się w literaturze fachowej i wśród doświadczonych pszczelarzy. Pamiętaj też, żeby syrop podawać ciepły i nie za późno jesienią – idealnie, kiedy temperatura nie spada jeszcze poniżej 10°C, bo wtedy pszczoły są aktywne i dobrze go pobierają.
Wielu początkujących pszczelarzy ma problem z poprawnym wyliczeniem ilości cukru potrzebnej do uzupełnienia zapasów w gnieździe, szczególnie gdy chodzi o syrop cukrowy do zimowli. Często błędnie zakłada się, że skoro brakuje 4 kg pokarmu, można użyć mniejszej ilości cukru, bo przecież syrop to jeszcze woda. To częsty błąd myślowy – trzeba pamiętać, że po podaniu pszczołom syropu (szczególnie o proporcji 3:2) one same muszą go zagęścić i odparować nadmiar wody, aby powstała substancja odpowiadająca gęstością miodowi. Użycie tylko 1, 2 czy nawet 3 kg cukru spowoduje, że zapas zgromadzony przez rodzinę będzie niewystarczający, bo z syropu o niższej zawartości cukru zostaje w plastrach znacznie mniej właściwej masy pokarmowej, niż by to wynikało z wagi samego syropu. Często zapomina się też o tym, że część podanego syropu pszczoły zużywają do własnych procesów metabolicznych i na energię do odparowania wody. To powoduje, że faktyczny zapas jest niższy niż masa początkowa syropu. Moim zdaniem, odpowiedź typu „2 kg cukru wystarczy” jest typowym uproszczeniem – niestety, w praktyce prowadzi to do głodówek na przedwiośniu. Rekomendacje branżowe oraz literatura pszczelarska jasno wskazują, że aby uzyskać 4 kg gotowego pokarmu, należy zużyć właśnie 4 kg cukru, sporządzając syrop o proporcji 3:2. Każda inna ilość to ryzyko niedoboru, co w skrajnych przypadkach może skończyć się nawet śmiercią całej rodziny pszczelej. Z mojego doświadczenia wynika, że lepiej przygotować nieco większy zapas, niż liczyć na to, że pszczoły sobie poradzą z mniejszą ilością. Technicznie rzecz biorąc, ilość cukru zawsze musi odpowiadać deficytowi miodu, bo to właśnie cukier stanowi faktyczną substancję zapasową, a woda jest jedynie nośnikiem, który pszczoły potem usuwają.