Kwalifikacja: ROL.09 - Organizacja i nadzorowanie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Technik pszczelarz
Kategorie: Pozyskiwanie i przetwarzanie produktów pszczelich Sprzęt i technika pasieczna
Do czego służy przyrząd przedstawiony na rysunku?

Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Ten przyrząd to tzw. widelec do odsklepiania plastrów – bardzo charakterystyczne narzędzie, którego używa się podczas miodobrania. Jego głównym zadaniem jest usuwanie woskowych pokryw (sklepek) z komórek plastra, dzięki czemu miód może swobodnie wypłynąć podczas wirowania w miodarce. Bez tego etapu nie da się efektywnie wydobyć miodu z plastrów, bo komórki są szczelnie zamknięte przez pszczoły dla ochrony zawartości. Moim zdaniem to jedno z tych narzędzi, które każdy praktykujący pszczelarz powinien dobrze znać, zwłaszcza że widelec pozwala precyzyjnie odsklepić nawet trudno dostępne miejsca, gdzie nóż odsklepiacz nie dałby rady. Praca z widelcem daje też większą kontrolę, żeby nie uszkodzić plastra – to ważne, jeśli chcemy zachować jego strukturę na kolejne sezony. Branżowe standardy zalecają używanie widelca szczególnie do bardzo świeżych, delikatnych plastrów, gdzie inne narzędzia mogłyby narobić szkód. Z mojego doświadczenia wynika, że dobry widelec zdecydowanie przyspiesza cały proces i ogranicza straty miodu, bo można dokładnie odsklepić każdą komórkę. No i łatwo go utrzymać w czystości. Jeśli komuś zależy na jakości i wydajności pracy w pasiece, to bez wątpienia jest to rzecz obowiązkowa.
W praktyce pszczelarskiej można spotkać się z wieloma narzędziami, które z pozoru wyglądają podobnie, jednak ich zastosowanie jest zupełnie inne. Przykładowo, przyrządy do mocowania węzy pełnią zupełnie inną funkcję – służą do wtapiania arkuszy węzy w ramki, zazwyczaj przy użyciu drutu i transformatora, co jest kluczowe na etapie przygotowania ramek, ale nijak nie odnosi się do obróbki plastrów z miodem. Z kolei narzędzia do przecedzania miodu to różnego rodzaju sita i filtry, wykorzystywane już po ekstrakcji miodu z plastrów, żeby oddzielić zanieczyszczenia typu wosk, resztki propolisu, czy kawałki martwych pszczół. Tutaj widelec nie sprawdzi się zupełnie, bo nie jest przystosowany do pracy z cieczą ani do filtracji. Jeśli chodzi o struganie ramek – tę czynność wykonuje się głównie podczas przygotowania nowych ramek, aby nadać im odpowiedni kształt lub usunąć nierówności, i robi się to zwykle heblem stolarskim albo specjalnymi strugami, nie takim widelcem. Typowym błędem jest przyjmowanie, że podobieństwo narzędzi sugeruje ich uniwersalność, ale w pszczelarstwie każdy przyrząd ma swoją konkretną funkcję – widelec do odsklepiania jest niezbędny tylko na etapie miodobrania, gdzie chodzi o szybkie i delikatne usunięcie sklepek bez niszczenia plastra. Zwrócenie na to uwagi pozwala lepiej zrozumieć, jak zorganizowany jest proces pozyskiwania miodu i jak ważna jest precyzja w doborze narzędzi. Moim zdaniem, warto uczyć się rozpoznawać narzędzia po ich funkcji, a nie tylko po wyglądzie – to oszczędza sporo frustracji w praktyce.