Kwalifikacja: ROL.09 - Organizacja i nadzorowanie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Technik pszczelarz
Kategorie: Pozyskiwanie i przetwarzanie produktów pszczelich Rośliny miododajne i pożytki
Ilustracje przedstawiają gałązki drzew. Na obszarach występowania których z nich może pojawić się miód cementowy?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Wybrałeś odpowiedź, która faktycznie jest trafna i zgodna z praktyką pszczelarską. Na ilustracji oznaczonej jako III widzimy gałązkę modrzewia, czyli drzewa iglastego, które jest jednym z głównych źródeł miodu cementowego. Miód cementowy to produkt, który powstaje w wyniku zbierania przez pszczoły spadzi, a nie nektaru. W Polsce i w Europie Środkowej spadź najczęściej występuje właśnie na modrzewiach, czasem również na innych iglastych, ale to modrzew jest szczególnie często wymieniany w literaturze branżowej. Miód cementowy charakteryzuje się twardą konsystencją, co jest poważnym wyzwaniem technologicznym przy wydobywaniu go z plastrów — stąd właśnie określenie „cementowy”. Pszczelarze dobrze wiedzą, że spadź modrzewiowa, choć rzadko spotykana w dużych ilościach, czasem może całkowicie zacementować plastry i znacząco utrudnić pracę w pasiece. Z mojego punktu widzenia warto pamiętać, że obecność modrzewi w pobliżu pasiek wymaga większego przygotowania sprzętowego — miód cementowy nie daje się łatwo odwirować w tradycyjnych miodarkach, trzeba stosować specjalne techniki i rozwiązania, np. podgrzewanie ramek. Według dobrych praktyk warto monitorować otoczenie pasieki i unikać zbyt dużej liczby drzew iglastych, zwłaszcza modrzewia, jeśli zależy nam na łatwości pozyskiwania miodu.
Obserwując dostępne odpowiedzi, można zauważyć, że wiele osób myli pojęcie miodu cementowego ze zwykłymi rodzajami miodu, które pochodzą z nektaru roślin kwiatowych czy nawet drzew liściastych. Miód cementowy nie powstaje z nektaru, a z tzw. spadzi, która jest specyficzną wydzieliną mszyc i innych owadów ssących, żyjących głównie na drzewach iglastych. Klasycznym błędem jest utożsamianie miodu cementowego z miodem lipowym (lipy, czyli ilustracja IV), dębowym (dąb – ilustracja I) czy nawet jodłowym (jodła – ilustracja II), bo choć miód spadziowy może pochodzić z jodły, to jednak „cementowy” dotyczy raczej modrzewia. Lipa jest drzewem wybitnie nektarodajnym, ale jej miód jest łatwy do odwirowania i nie zastyga w plastrach tak jak cementowy. Dąb bardzo rzadko jest źródłem spadzi, a nawet jeśli, to nie tworzy ona tak twardego produktu jak u modrzewia. Jodła teoretycznie bywa źródłem miodu spadziowego, ale w praktyce cementowy efekt jest wyraźnie powiązany właśnie z modrzewiem. Moim zdaniem wynika to z innego składu chemicznego spadzi: na modrzewiu zawiera ona więcej polisacharydów, które bardzo silnie wiążą wodę i powodują twardnienie produktu w plastrach. W literaturze branżowej od lat ostrzega się, że obecność dużej ilości modrzewi w okolicy pasieki może prowadzić do powstania tego typu miodu, który jest bardzo trudny w obróbce i często wymaga specjalnych narzędzi do pozyskania. Taki błąd w rozumowaniu bierze się z automatycznego kojarzenia „miodu z drzew” tylko z liściastymi albo wszelkimi iglastymi bez rozróżnienia gatunków, a niestety w praktyce liczy się konkretny rodzaj drzewa oraz warunki lokalne. Warto dokładnie rozróżniać miód nektarowy, spadziowy oraz cementowy, bo ich pozyskiwanie i właściwości różnią się diametralnie.