Kwalifikacja: ROL.09 - Organizacja i nadzorowanie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Technik pszczelarz
Kategorie: Gospodarka pasieczna Choroby i zdrowie pszczół
Jak często należy wykonywać gruntowne przeglądy rodzin pszczelich?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Dwa razy w roku to taki złoty standard, jeśli chodzi o gruntowne przeglądy rodzin pszczelich. Wynika to głównie z cyklu życia pszczół i sezonowości ich pracy. Przegląd wczesną wiosną pozwala ocenić, w jakim stanie rodzina przetrwała zimowanie, sprawdzić ilość i jakość zapasów oraz wykryć ewentualne choroby czy obecność matki. Drugi gruntowny przegląd najlepiej zrobić latem, po głównym pożytku – wtedy można ocenić produktywność, kondycję matki i ewentualnie zaplanować podział rodziny czy wymianę matki. W mojej opinii przeglądy te są niezbędne, by utrzymać zdrowe i wydajne pasieki – zaniedbanie któregoś z nich to trochę jak jazda samochodem bez przeglądu technicznego. Praktyka pokazuje, że większość doświadczonych pszczelarzy trzyma się właśnie tej częstotliwości, bo pozwala ona równocześnie nie stresować pszczół zbyt częstymi wizytami, a jednocześnie daje szansę na szybką reakcję w razie problemów. Warto dodać, że w czasie tych przeglądów nie tylko sprawdza się stan ramek czy zapasów, ale też prowadzi się obserwacje pod kątem warrozy czy innych zagrożeń. Ostatecznie, gruntowny przegląd dwa razy w roku to taki kompromis między czasem pszczelarza a dobrem rodziny pszczelej. Niektórzy może powiedzą, że można częściej, ale im więcej niepotrzebnych ingerencji, tym gorzej dla pszczół – to już sprawdzone przez lata.
Wybierając inne opcje niż dwa razy w roku, łatwo wpaść w pułapkę albo nadmiernej ingerencji, albo zaniedbania. Zbyt rzadkie przeglądy, na przykład jeden raz w roku, mogą prowadzić do tego, że przeoczymy poważne problemy, jak osłabienie rodziny, brak matki, czy rozwijające się choroby. Samo zimowanie pszczół to bardzo trudny czas i jeden przegląd nie wystarczy, by skutecznie monitorować całą kolonię. Z kolei kwartalne czy comiesięczne przeglądy to już zdecydowana przesada – pszczoły bardzo źle znoszą niepotrzebny stres, a zbyt częste otwieranie ula zaburza mikroklimat i może poważnie wpłynąć na ich wydajność i zdrowie. W praktyce, szczegółowe przeglądy co miesiąc mogą skutkować większą śmiertelnością matek i wzrostem agresji rodzin. Wielu początkujących pszczelarzy kieruje się przekonaniem, że „im częściej, tym lepiej”, ale to tak nie działa. Branżowe wytyczne i doświadczenia doświadczonych pszczelarzy wyraźnie pokazują, że dwa przemyślane, dogłębne przeglądy dają największą szansę na utrzymanie silnych, zdrowych rodzin, jednocześnie nie utrudniając pszczołom pracy. Co kwartał czy co miesiąc – to raczej rutynowe oględziny lub szybkie sprawdzenia, a nie pełne przeglądy, które wymagają rozbierania ramek i oceny każdego kluczowego aspektu życia rodziny. Podsumowując, zbyt rzadkie albo zbyt częste przeglądanie to typowe błędy wynikające albo z braku doświadczenia, albo z nadgorliwości. Sprawdzona praktyka – gruntownie i konkretnie: dwa razy w roku, a reszta to już tylko drobne kontrole według potrzeb.