Kwalifikacja: ROL.09 - Organizacja i nadzorowanie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Technik pszczelarz
Kategorie: Gospodarka pasieczna Sprzęt i technika pasieczna Bezpieczeństwo i przepisy
Która z wymienionych części ula nie powinna być wykorzystywana w pasiekach ekologicznych?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Nadstawka ze styropianu zdecydowanie nie powinna być wykorzystywana w pasiekach ekologicznych. Wynika to przede wszystkim z przepisów dotyczących rolnictwa ekologicznego, gdzie duży nacisk kładzie się na stosowanie naturalnych materiałów, które nie mają negatywnego wpływu ani na pszczoły, ani na produkty pszczele. Styropian to tworzywo sztuczne, które może wydzielać szkodliwe związki chemiczne, szczególnie pod wpływem wysokiej temperatury lub promieniowania UV. Z mojego doświadczenia — nawet jeśli taki ul jest lekki i wygodny w transporcie, to jednak nie spełnia wymogów ekologicznych. W praktyce, użycie styropianu może prowadzić do ryzyka zanieczyszczenia miodu mikroskładnikami chemicznymi, a tego trzeba unikać jak ognia. Poza tym, styropian nie zapewnia tak dobrej wymiany powietrza i mikroklimatu wewnątrz ula, jak materiały naturalne, np. drewno czy słoma. Według unijnych wytycznych (np. Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007), w ulach ekologicznych zalecane są materiały naturalne, takie jak drewno, słoma, glina. Moim zdaniem, nawet daszek pokryty blachą jest akceptowany, bo blacha nie wchodzi w kontakt z pszczołami ani miodem, a chroni przed deszczem. Uczciwie mówiąc – wykorzystanie styropianu burzy podstawowe zasady ekologicznej gospodarki pasiecznej, zarówno pod kątem zdrowia pszczół, jak i jakości miodu.
Często spotykam się z przekonaniem, że najważniejsze w ekologicznych pasiekach to unikanie wszystkich nowoczesnych czy trwałych materiałów, jednak nie do końca tak jest. Drewniany korpus to absolutna podstawa w ekologicznych ulach – drewno jest materiałem naturalnym, oddychającym, nie wpływa negatywnie na mikroklimat ula i jest akceptowane przez przepisy unijne dotyczące rolnictwa ekologicznego. Jest bardzo trwałe i, jeśli dobrze zabezpieczone naturalnymi impregnatami, wytrzymuje lata. Daszek pokryty blachą bywa postrzegany jako coś nieekologicznego, ale w praktyce blacha pełni tylko funkcję ochronną przed warunkami atmosferycznymi, nie ma kontaktu ani z miodem, ani z pszczołami – podobnie jak dachówki ceramiczne. To zupełnie inna sprawa niż styropian, który pod wpływem temperatury może wydzielać niepożądane substancje chemiczne przedostające się do produktów pszczelich. Słomiana mata natomiast jest jednym z najbardziej tradycyjnych i ekologicznych rozwiązań – doskonale izoluje i pozwala utrzymać naturalny mikroklimat w ulu, a przy tym jest całkowicie bezpieczna dla pszczół. Wybór nadstawki ze styropianu to typowy błąd – wielu początkujących myśli, że lekkość i termoizolacyjność tego materiału to zalety, jednak przepisy ekologiczne jasno mówią o konieczności stosowania materiałów naturalnych, które nie zanieczyszczają miodu i nie obciążają środowiska. Praktyka pokazuje też, że pszczoły wyczuwają różnicę – naturalne materiały sprzyjają zdrowiu rodziny pszczelej. Styropian nie spełnia tych wymogów, nawet jeśli wydaje się praktyczny i łatwy w utrzymaniu. Zachęcam, żeby zawsze dokładnie sprawdzać, jakie materiały są faktycznie dozwolone w ekologicznej pasiece i nie kierować się wyłącznie wygodą czy szybkim montażem.