Kwalifikacja: ROL.09 - Organizacja i nadzorowanie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Technik pszczelarz
Kategorie: Chów i hodowla pszczół Choroby i zdrowie pszczół
Objawy której choroby pszczół można stwierdzić na podstawie przedstawionej ilustracji?

Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Objawy widoczne na zdjęciu to jasno białe, twarde i suche mumie larw pszczół, które zwykle leżą na dennicy lub przed ulem. Takie cechy są charakterystyczne właśnie dla grzybicy wapiennej, wywoływanej przez grzyb Ascosphaera apis. Rozpoznanie tego schorzenia jest stosunkowo proste, bo trudno pomylić te twarde, kredowobiałe lub szaroczarne mumie z jakimikolwiek innymi objawami chorób czerwiu. W praktyce pasiecznej istotne jest szybkie wyłapanie takich objawów, bo pozwala to ograniczyć rozprzestrzenianie się patogenu i wdrożyć odpowiednie działania – na przykład oczyszczenie ula, poprawę wentylacji lub wymianę matek. Moim zdaniem wiedza na temat takich wizualnych symptomów jest absolutną podstawą w pracy każdego pszczelarza, bo pozwala działać zanim grzybica obejmie znaczną część rodziny. Standardy branżowe, zwłaszcza te zalecane przez PIWet i podręczniki pszczelarskie, podkreślają wagę regularnych przeglądów i natychmiastowej reakcji na pojawienie się mumii czerwiu. To schorzenie często pojawia się przy nadmiernej wilgoci, dlatego utrzymanie prawidłowych warunków klimatycznych w ulu i dobra higiena pracy są tu kluczowe. Grzybica wapienna to nie tylko strata pokolenia pszczół, ale też ryzyko dla całego sezonu produkcyjnego, więc warto się pilnować na każdym etapie prowadzenia pasieki.
Analizując widoczne objawy, nietrudno zauważyć, że nie mamy tu do czynienia ani ze zgnilcem europejskim, ani amerykańskim, ani z tzw. chorobą woreczkową. W przypadku obu rodzajów zgnilca głównym symptomem są mokre, cuchnące, gnilne masy larw zamkniętych w komórkach, które po rozkrojeniu tworzą ciągnącą się, kleistą substancję – typowy objaw testu zapałczanego. W dodatku w zgnilcu amerykańskim wieczka komórek są wklęsłe i ciemne, czasem dziurawione, a martwy czerw nie wykazuje charakterystycznej twardości czy „mumifikacji”. Przy zgnilcu europejskim martwe larwy są wodniste, miękkie, szarobiałe lub żółtawe, zwykle bez tak wyraźnej białej, twardej struktury. Z kolei choroba woreczkowa objawia się najczęściej przez larwy z workowatymi, przezroczystymi osłonkami, które po przekłuciu łatwo się opróżniają – zupełnie inaczej niż w prezentowanym przypadku. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie wszelkich zmian w wyglądzie czerwiu z zgnilcem, co wynika z dużej medialności tej choroby i strachu wśród pszczelarzy. Z praktyki wynika, że warto nauczyć się rozróżniać wizualnie objawy poszczególnych chorób, bo tylko wtedy można szybko i skutecznie wdrożyć właściwe działania. Brak znajomości tych subtelnych różnic prowadzi do niepotrzebnego panikowania lub – co gorsza – do zaniedbania leczenia faktycznej przyczyny problemu. Dlatego zawsze warto korzystać z aktualnych standardów diagnostycznych i nie polegać tylko na domysłach czy pobieżnych oględzinach. Pamiętaj, że tylko dokładna obserwacja i porównanie z opisami w literaturze fachowej lub na szkoleniach branżowych gwarantuje właściwe rozpoznanie i skuteczną interwencję w pasiece.