Kwalifikacja: ROL.09 - Organizacja i nadzorowanie produkcji pszczelarskiej
Zawód: Technik pszczelarz
Kategorie: Gospodarka pasieczna Sprzęt i technika pasieczna
Sprzęt przedstawiony na rysunku wykorzystywany jest do odsiewania
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
To urządzenie, które widzisz na rysunku, to specjalistyczny sprzęt pszczelarski służący do odsiewania trutni z rodziny pszczelej. Kluczowym elementem jest tu krata odgrodowa – to taki rodzaj siatki, która pozwala przejść tylko robotnicom i matce pszczelej, natomiast trutnie, ze względu na większe rozmiary, zostają zatrzymane. Moim zdaniem takie rozwiązanie jest bardzo praktyczne szczególnie wtedy, kiedy pszczelarz chce zoptymalizować skład rodziny pszczelej – przykładowo podczas przygotowywania uli do zimowli albo w trakcie wymiany matek. Często się to stosuje również przy różnych zabiegach przeciwko chorobom, gdzie obecność nadmiaru trutni jest niewskazana. W branży pszczelarskiej to norma, by korzystać z takich krat – są one zgodne z zaleceniami Polskiego Związku Pszczelarskiego i uznawane za jedno z podstawowych narzędzi przy prowadzeniu pasieki na poważnie. Z mojego doświadczenia, odsiewanie trutni pozwala lepiej kontrolować siłę rodziny, a przy okazji ułatwia inne prace, np. selekcję pszczół do reinseminacji. Warto też wiedzieć, że dobrze dobrana krata nie uszkadza owadów i jest łatwa do utrzymania w czystości, co ma olbrzymie znaczenie dla zdrowotności całego ula. No i jeszcze – taka metoda nie wpływa negatywnie na produkcję miodu, wręcz przeciwnie, pozwala skupiać się robotnicom na pracy przy zbiorach. Myślę, że bez krat odgrodowych nowoczesna pasieka nie funkcjonowałaby sprawnie.
Może się wydawać, że sprzęt z kratą odgrodową służy do czegoś innego niż odsiewanie trutni, jednak w rzeczywistości jego główne zastosowanie wynika z charakterystyki budowy trutni oraz robotnic. Trutnie są znacznie większe od robotnic pszczelich i nie przechodzą przez wąskie szczeliny kraty odgrodowej – i właśnie to jest wykorzystywane do odsiewania ich, na przykład podczas ograniczania ich liczby w ulu czy przy selekcjonowaniu rodzin do konkretnych zabiegów. Warto też podkreślić, że odsiewanie pyłku odbywa się za pomocą zupełnie innych narzędzi, tzw. poławiaczy pyłku, które mają zupełnie inną konstrukcję i nie bazują na rozmiarze owadów, lecz na strukturze ich odnóży. Pyłek jest zbierany z odnóży pszczół w momencie, kiedy próbują się przecisnąć przez odpowiednio zaprojektowane szczeliny, ale są one zdecydowanie mniejsze niż te w kracie odgrodowej. Jeśli chodzi o odsiewanie pszczół – nie stosuje się do tego krat odgrodowych, bo ich zadaniem nie jest selekcja robotnic, lecz ewentualnie oddzielenie matki od reszty rodziny lub ograniczenie migracji trutni. Z kolei pierzga, która jest przechowywana w komórkach plastra, w ogóle nie jest odsiewana przy użyciu krat; jej pozyskanie wymaga mechanicznych lub chemicznych metod wydobycia z plastrów, więc krata tu się nie sprawdzi. Typowym błędem jest mylenie kraty odgrodowej z poławiaczem pyłku, bo oba urządzenia wyglądają podobnie, ale ich zastosowanie jest zupełnie inne i wynika z precyzyjnych różnic w budowie pszczół i trutni oraz w technologii pracy w pasiece. Dobra praktyka branżowa jasno wskazuje, że każda czynność wymaga odpowiedniego narzędzia, a użycie kraty odgrodowej do innych celów niż odsiewanie trutni może prowadzić do zakłócenia pracy ula lub nawet uszkodzenia pszczół.