Księgi główne stanowią fundament systemu ewidencji operacji gospodarczych, szczególnie w kontekście zasady podwójnego zapisu. Ta zasada polega na tym, że każda operacja gospodarcza wpływa na co najmniej dwa konta – jedno konto zostaje obciążone, a drugie uznane. Księgi główne, jako centralne miejsce rejestracji transakcji, umożliwiają kontrolowanie i monitorowanie sald poszczególnych kont. Dzięki nim przedsiębiorstwo jest w stanie przedstawić pełny obraz swojej sytuacji finansowej. Na przykład, jeśli firma kupuje towar na kredyt, księgowanie tej transakcji obejmuje zwiększenie stanu towarów (debet) oraz wzrost zobowiązań (kredyt). Zastosowanie zasady podwójnego zapisu w księgach głównych pozwala również na generowanie rzetelnych sprawozdań finansowych, co jest zgodne z międzynarodowymi standardami rachunkowości. Zachowanie tej zasady w codziennej praktyce księgowej to klucz do zapewnienia przejrzystości i poprawności danych finansowych, co wpływa na podejmowanie świadomych decyzji zarządczych.
Księgi pomocnicze, szczegółowe oraz pozabilansowe pełnią różne funkcje w systemie ewidencji, ale nie są podstawowym narzędziem do prowadzenia ewidencji zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Księgi pomocnicze mają na celu wspieranie głównych kont poprzez dostarczanie dodatkowych danych, ale nie zawierają one samodzielnych zapisów zgodnych z zasadą podwójnego zapisu. Z kolei konta szczegółowe są używane do rozbicia danych na bardziej szczegółowe kategorie, co ułatwia analizę, jednak również nie zastępują one potrzeby prowadzenia ksiąg głównych. Księgi pozabilansowe służą do rejestrowania operacji, które nie mają wpływu na bilans, a tym samym nie są częścią ewidencji podwójnego zapisu. Wybór niewłaściwych kont do rejestracji operacji może prowadzić do błędów księgowych i utraty informacji o rzeczywistym stanie finansowym przedsiębiorstwa. Prawidłowe stosowanie ksiąg głównych zgodnie z zasadą podwójnego zapisu jest kluczowe dla dokładności i przejrzystości rachunkowości, natomiast stosowanie ksiąg pomocniczych czy pozabilansowych powinno być traktowane jako dodatkowe narzędzie, a nie jako główna forma ewidencji.