Zasada memoriału, będąca kluczowym elementem rachunkowości, nakłada obowiązek ujmowania w księgach rachunkowych wszystkich przychodów i kosztów odniesionych do danego roku obrotowego, niezależnie od daty ich zapłaty. Oznacza to, że przychody są rozpoznawane w momencie ich powstania, a nie w momencie ich otrzymania, co jest fundamentalne dla uzyskania rzetelnego obrazu sytuacji finansowej jednostki. Przykładowo, jeżeli firma wystawia fakturę w grudniu za usługi świadczone w tym miesiącu, przychód ten powinien być ujęty w księgach roku obrotowego, w którym nastąpiło jego powstanie, a nie w momencie otrzymania płatności. Zasada memoriału jest zgodna z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF), które postuluje, aby przychody i koszty były ujmowane w okresach, do których się odnoszą, co pozwala na lepszą analizę wyników finansowych oraz kondycji ekonomicznej firmy. Przestrzeganie tej zasady zapewnia również zgodność z wymogami prawa podatkowego oraz zasadami dobrego zarządzania finansami.
Odpowiedzi wskazujące na inne zasady rachunkowości, takie jak zasada ostrożnej wyceny, zasada istotności czy zasada ciągłości, nie są właściwe w kontekście omawianego pytania. Zasada ostrożnej wyceny dotyczy przede wszystkim podejmowania decyzji o wycenie aktywów i pasywów w sposób, który minimalizuje ryzyko przeszacowania zysków i niedoszacowania strat. Oznacza to, że w sytuacjach niepewnych, przedsiębiorstwa powinny przyjmować bardziej konserwatywne podejście do wyceny, co może prowadzić do różnic w prezentacji wyników finansowych, ale nie odnosi się bezpośrednio do obowiązku ujmowania przychodów i kosztów w odpowiednich okresach. Zasada istotności koncentruje się na tym, aby informacje prezentowane w sprawozdaniach finansowych były istotne dla użytkowników, co oznacza, że niektóre transakcje mogą być pomijane, jeśli ich wpływ na wyniki finansowe jest znikomy. Wreszcie, zasada ciągłości odnosi się do założenia, że jednostka będzie kontynuować swoją działalność w dającym się przewidzieć przyszłości, co wpływa na sposób wyceny aktywów i pasywów, ale nie definiuje sposobu ujmowania przychodów i kosztów. W praktyce, pomylenie tych zasad z zasadą memoriału może prowadzić do błędnego przedstawienia sytuacji finansowej przedsiębiorstwa oraz wpływać na podejmowane decyzje zarządcze. Zrozumienie różnicy między tymi zasadami jest kluczowe dla prawidłowego prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania wiarygodnych sprawozdań finansowych.