Zasada pojedynczego zapisu na kontach pozabilansowych jest kluczowym elementem w rachunkowości, który pozwala na dokumentowanie zdarzeń gospodarczych, które nie wpływają bezpośrednio na aktywa i pasywa w bilansie, ale mają istotne znaczenie dla zarządzania ryzykiem oraz monitorowania zobowiązań i należności. Konta pozabilansowe służą do rejestrowania informacji o transakcjach, których skutki nie są ujmowane w księgach głównych, ale są ważne dla przejrzystości i raportowania finansowego. Przykładem zastosowania kont pozabilansowych może być rejestracja umów leasingowych, gwarancji czy hipoteki. Utrzymanie pojedynczego zapisu na tych kontach oznacza, że każda transakcja jest rejestrowana w sposób zapewniający jednoznaczność i przejrzystość, co jest zgodne z zasadami rachunkowości, w tym Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości (MSR). Dzięki temu, użytkownicy informacji finansowych mogą lepiej ocenić ryzyko oraz podejmować bardziej świadome decyzje biznesowe, co jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie zarządzania finansami.
Wybór konta wynikowego, korygującego lub rozrachunkowego w kontekście zasady pojedynczego zapisu jest nietrafiony z kilku powodów. Konta wynikowe, takie jak przychody i koszty, są kluczowe dla ustalania wyniku finansowego firmy, jednak działają na zasadzie podwójnego zapisu, co oznacza, że każda transakcja wpływa zarówno na przychody, jak i koszty, co nie jest zgodne z ideą pojedynczego zapisu. Konta korygujące, z drugiej strony, są stosowane do poprawy błędów w rejestracji transakcji i również są oparte na zasadzie podwójnego zapisu, co czyni je nieodpowiednimi w kontekście kont pozabilansowych. Konta rozrachunkowe, które obejmują należności i zobowiązania, również muszą stosować podwójny zapis, aby prawidłowo odzwierciedlić stan finansowy firmy. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków mogą obejmować mylenie funkcji kont pozabilansowych z innymi rodzajami kont, co może prowadzić do niewłaściwego zrozumienia ich roli w systemie rachunkowości. Zrozumienie, że konta pozabilansowe służą do rejestracji zdarzeń, które nie wpływają na bilans, ale są istotne dla analizy ryzyka i monitorowania zobowiązań, jest kluczowe dla właściwego stosowania zasady pojedynczego zapisu.