LPF to skrót od angielskiego Low Pass Filter, czyli filtr dolnoprzepustowy. Takie filtry przepuszczają sygnały o częstotliwości niższej niż określony próg, a tłumią te o częstotliwości wyższej. W praktyce LPF stosuje się bardzo często w elektronice audio, na przykład w kolumnach głośnikowych, gdzie odcina się wysokie tony dla subwoofera. No i oczywiście w sprzęcie pomiarowym, gdzie zależy nam na odfiltrowaniu zakłóceń wysokoczęstotliwościowych, np. szumu impulsowego. W różnych normach, np. w telekomunikacji albo automatyce przemysłowej, LPF jest używany do ochrony urządzeń przed niepożądanymi składowymi sygnału. Co ciekawe, filtry dolnoprzepustowe są stosowane nawet w fotografii cyfrowej, gdzie tzw. filtr antyaliasingowy chroni matrycę przed powstawaniem efektu mory. Moim zdaniem umiejętność rozróżniania tego typu filtrów to absolutna podstawa dla każdego, kto poważnie myśli o pracy z elektroniką czy automatyką. Przy projektowaniu obwodów zawsze lepiej wiedzieć, co oznacza dany skrót, niż błądzić po omacku. I tak w praktyce, jeśli widzisz LPF np. w schemacie blokowym jakiegoś urządzenia, możesz od razu założyć, że chodzi o eliminację niepożądanych wysokich częstotliwości. Warto pamiętać, że oznaczenia filtrów są właściwie standardowe na całym świecie – ten skrót pojawi się zarówno w dokumentacji producentów sprzętu, jak i w literaturze fachowej.
Skróty LF, HPF oraz BPF często pojawiają się w opisach układów elektronicznych, ale bardzo łatwo się w nich pogubić, zwłaszcza gdy ktoś dopiero zaczyna przygodę z techniką filtracyjną. LF to ogólnie rzecz biorąc Low Frequency – raczej określenie zakresu częstotliwości, a nie typu filtra. Nie funkcjonuje jako konkretna kategoria filtra, więc wybranie LF to trochę taka pomyłka przez podobieństwo skrótów. HPF natomiast to High Pass Filter, czyli filtr górnoprzepustowy. Jego zadaniem jest dokładnie odwrotne działanie niż LPF – on przepuszcza wysokie częstotliwości, a tłumi te niskie. W audio wykorzystuje się go np. do blokowania dudnienia i szumu tła, albo do ochrony głośników wysokotonowych przed niskimi częstotliwościami. BPF to z kolei Band Pass Filter – filtr pasmowoprzepustowy. Takie filtry przepuszczają tylko wybrany zakres częstotliwości, tłumiąc zarówno niskie, jak i wysokie. Użycie BPF jest korzystne np. w radioodbiornikach, gdzie selektywnie wydziela się konkretną stację radiową z szumu eteru. Moim zdaniem, często mylenie tych skrótów wynika z chęci dopasowania liter do angielskich nazw, ale niestety tutaj skróty mają konkretne, ustalone znaczenie i są powszechnie stosowane w normach międzynarodowych (np. IEC, ANSI). Warto pamiętać, że poprawne rozpoznawanie tych filtrów jest kluczowe przy projektowaniu i analizie układów elektronicznych – błędny dobór może prowadzić do złego działania całego systemu, bo np. sygnał docierający do wzmacniacza będzie nieprawidłowo przetworzony. Polecam więc zawsze dopytać lub sprawdzić w datasheetach, co kryje się pod daną nazwą, bo czasem nawet doświadczeni technicy machinalnie się mylą – szczególnie w pośpiechu lub przy pracy z dokumentacją w kilku językach. W realnych projektach nikt nie chce, żeby filtr o niewłaściwej charakterystyce zrujnował całą aplikację.