Kwalifikacja: BUD.23 - Wykonywanie i renowacja detali architektonicznych

W przypadku naprawy drobnych ubytków i spękań w elementach kamieniarskich architektury nietrudno natknąć się na różne, czasem mylące określenia metod naprawczych, które mają zupełnie inne zastosowania w praktyce. Flekowanie, choć brzmi trochę podobnie, polega na uzupełnianiu większych, ubytków fragmentami nowego kamienia (tzw. flekami), które są starannie dopasowywane do kształtu i koloru oryginału. To już znacznie bardziej zaawansowana technika, wymagająca precyzji i fachowej wiedzy, i raczej nie nadaje się do drobnych spękań czy mikro-ubyteczków, bo byłoby to po prostu niepraktyczne i za drogie. Szlamowanie natomiast to metoda zabezpieczania powierzchni kamienia przez pokrywanie jej cienką warstwą tzw. szlamu, czyli płynnej zaprawy cementowej bądź mineralnej. Szlamowanie stosuje się głównie do uszczelniania i ochrony powierzchni, a nie do wypełniania ubytków, więc trudno byłoby dzięki szlamowi skutecznie naprawić konkretne spękanie czy ubytek punktowy – raczej zamaskuje się powierzchniowo, niż realnie naprawi. Z kolei torkretowanie, czyli natrysk zaprawy betonowej wysokociśnieniowo, to technika używana do wzmacniania większych powierzchni, czasem całych ścian czy sklepień, i absolutnie nie nadaje się do delikatnych detali kamieniarskich. Torkret stosuje się przy poważniejszych naprawach konstrukcyjnych, a wprowadzenie go na drobne spękania mogłoby wręcz zniszczyć oryginalny materiał przez zbyt dużą siłę oddziaływania. Moim zdaniem, często myli się te pojęcia przez podobieństwo nazw lub ogólne skojarzenie z renowacją, ale każda z tych metod ma swoje ściśle określone miejsce i zakres zastosowań. W praktyce konserwatorskiej ważne jest, by nie stosować zbyt inwazyjnych lub nieadekwatnych technik do drobnych napraw, bo można przez to pogorszyć stan zabytku. Kitowanie pozostaje tu zdecydowanie najlepszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem dla drobnych ubytków i spękań.