Główną przyczyną wykwitów na sztukateriach gipsowych jest wilgoć, która przenika przez materiał, prowadząc do procesów fizykochemicznych. Woda, wchodząc w reakcje z gipsami, może powodować ich rozkład oraz sprzyjać rozwojowi pleśni i grzybów, co jest szczególnie istotne w obiektach o wysokiej wilgotności. Wykwity te nie tylko obniżają estetykę wykończenia, ale również osłabiają strukturę gipsu, co może prowadzić do dalszych uszkodzeń. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest projektowanie systemów odprowadzania wody oraz odpowiednia wentylacja pomieszczeń, co jest zgodne z normami budowlanymi, takimi jak PN-EN 15026, które określają wymagania dotyczące ochrony materiałów budowlanych przed wilgocią. W praktyce, stosowanie odpowiednich impregnatów i zabezpieczeń na bazie żywic epoksydowych może skutecznie ograniczyć wnikanie wody w materiał, co stanowi najlepszą praktykę w konserwacji gipsowych sztukaterii.
Wybór odpowiedzi dotyczących alkaliów, fluatowania lub karbonizacji jako głównych przyczyn wykwitów na sztukateriach gipsowych jest błędny. Alkalie, w kontekście materiałów budowlanych, mogą wpływać na ich właściwości, ale nie są bezpośrednią przyczyną wykwitów. Większość gipsów jest odpornych na działanie alkaliów, a ich obecność w materiałach budowlanych jest często postrzegana jako czynnik, który raczej wspiera ich stabilność. Fluowanie, które odnosi się do procesu wprowadzenia fluoru do materiałów, w kontekście sztukaterii gipsowej, także nie jest problemem priorytetowym, gdyż nie występuje typowe oddziaływanie fluoru na gips w warunkach budowlanych. Karbonizacja jest procesem, który występuje w betonie, gdy dwutlenek węgla reaguje z wodorotlenkiem wapnia, prowadząc do zmniejszenia alkaliczności, co jest zjawiskiem bardziej związanym z betonem niż gipsem. Poprzez nieprawidłowe zrozumienie tych procesów, można łatwo wpaść w pułapkę myślową, zakładając, że wszelkie chemiczne interakcje są szkodliwe dla wszystkich materiałów budowlanych. Kluczowe jest zrozumienie specyfiki materiałów oraz kontekstu, w jakim są używane, aby właściwie ocenić przyczyny ich degradacji.