Kwalifikacja: BUD.23 - Wykonywanie i renowacja detali architektonicznych
Rzeźby z piaskowca, które są mocno zabrudzone, nie powinny być poddawane czyszczeniu
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Metody chemiczne z użyciem alkaliów są właściwe do czyszczenia rzeźb z piaskowca, ponieważ ich działanie neutralizuje kwasowość zanieczyszczeń oraz nie powoduje uszkodzeń delikatnej struktury piaskowca. Alkaliczne środki czyszczące, takie jak wodorotlenek sodu czy amoniak, mogą skutecznie usunąć zanieczyszczenia organiczne, które osadzają się na powierzchni rzeźb. W praktyce, stosowanie tych metod wymaga jednak dużej ostrożności, a także odpowiedniego przygotowania. Zgodnie z zaleceniami konserwatorów zabytków, przed przystąpieniem do czyszczenia, należy wykonać test na małym, niewidocznym fragmencie rzeźby, aby upewnić się, że dany środek nie wpłynie negatywnie na materiał. Dodatkowo, po zastosowaniu środków alkalicznych, konieczne jest dokładne spłukanie powierzchni wodą, co pomoże w uniknięciu ewentualnych reakcji chemicznych, które mogłyby prowadzić do dalszych uszkodzeń. Przestrzeganie takich praktyk jest kluczowe dla zapewnienia długotrwałej ochrony i estetyki rzeźb wykonanych z piaskowca.
Czyszczenie rzeźb z piaskowca na mokro wodą pod ciśnieniem może wydawać się kuszącą metodą, jednak w rzeczywistości stwarza wiele zagrożeń dla struktury materiału. Silny strumień wody może powodować erozję powierzchni oraz delikatne usunięcie cząsteczek piaskowca, co prowadzi do ich degradacji. Dodatkowo, piaskowiec jest porowaty, co oznacza, że woda może wnikać do wnętrza materiału, co w dłuższej perspektywie skutkuje powstawaniem pleśni oraz innych form biologicznego zanieczyszczenia, gdyż wilgoć wewnątrz kamienia jest trudna do usunięcia. Użycie sprężonego powietrza do czyszczenia na sucho również budzi wątpliwości, ponieważ może prowadzić do usunięcia drobnych cząsteczek piaskowca, co z kolei przyczynia się do jego osłabienia. Metody chemiczne z użyciem kwasów, takie jak kwas siarkowy czy kwas solny, są szczególnie niebezpieczne, ponieważ akry mogą powodować reakcje z minerałami w piaskowcu, prowadząc do ich dezintegracji oraz trwałych uszkodzeń chemicznych. W związku z tym, ważne jest, aby unikać tych metod czyszczenia, aby chronić i zachować integralność rzeźb z piaskowca. Wiele instytucji, takich jak Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków (ICOMOS), zaleca stosowanie łagodnych metod, które są bezpieczne dla materiału i nie prowadzą do jego osłabienia.