Wybór zaprawy cementowo-wapiennej o proporcji 1:1:2 jest tutaj zdecydowanie trafny, zwłaszcza jeśli chodzi o gładzie tynków zewnętrznych narażonych na zawilgocenie. Cement daje tej zaprawie odporność na wilgoć, mróz i zmienne warunki atmosferyczne, co w praktyce ma ogromne znaczenie, bo tynki na zewnątrz muszą radzić sobie z deszczem, śniegiem czy nawet agresywnymi związkami chemicznymi w powietrzu. Wapno natomiast poprawia plastyczność i urabialność masy, a także zwiększa jej przyczepność do podłoża. Takie połączenie jest od lat stosowane zgodnie z zaleceniami norm PN, m.in. PN-B-10100 oraz wytycznymi producentów materiałów budowlanych. Z mojego doświadczenia – tam, gdzie elewacje są szczególnie narażone na zawilgocenie, lepiej unikać czysto wapiennych czy gipsowych rozwiązań, bo mogą chłonąć wodę i szybko tracić trwałość. Taki skład zaprawy cementowo-wapiennej idealnie sprawdza się na wszelkich balkonach, cokołach, fundamentach i wszędzie tam, gdzie nie unikniemy kontaktu z wodą. I jeszcze jeden praktyczny detal – czas wiązania cementu w tej mieszance pozwala spokojnie wykończyć powierzchnię, ale po stwardnieniu gwarantuje odporność na pękanie oraz odspajanie się gładzi. Naprawdę trudno znaleźć lepsze rozwiązanie do tego typu zastosowań!
Zastosowanie zaprawy wapiennej, niezależnie od proporcji, nie jest właściwe przy wykonywaniu gładzi tynków zewnętrznych narażonych na zawilgocenie. Zaprawy wapienne są dość popularne w pracach wewnętrznych oraz na ścianach, które nie mają bezpośredniego kontaktu z wodą czy wilgocią. Mają dobrą urabialność, są łatwe w nakładaniu i wygładzaniu, ale niestety nie zapewniają odpowiedniej odporności na działanie czynników atmosferycznych i wodę. W praktyce, tynki zewnętrzne wykonane na czysto wapiennej zaprawie mogą szybko nasiąkać wodą, co prowadzi do ich rozmiękania, pękania, a nawet odpadania od ściany. Gips natomiast, mimo że daje bardzo gładką powierzchnię i łatwo się go obrabia, w ogóle nie nadaje się do stosowania na zewnątrz – już krótkotrwała ekspozycja na wilgoć powoduje jego dezintegrację. To częsty błąd, że ktoś kojarzy gładzie z gipsu z wysoką estetyką i próbuje przenosić te rozwiązania na elewacje, co kończy się zawsze źle. Odpowiednia odporność na warunki zewnętrzne wymaga domieszania cementu, który nadaje zaprawie wodoodporność i trwałość. W branży budowlanej od dawna funkcjonuje zasada, że tam gdzie występuje ryzyko zawilgocenia, należy stosować zaprawy cementowo-wapienne lub cementowe. To wynika nie tylko z praktyki, ale i z norm, które jasno określają, że zaprawy gipsowe oraz wapienne stosuje się wyłącznie wewnątrz, a nie na zewnątrz budynków. Wapno lasowane owszem poprawia urabialność, ale nie podnosi odporności na wodę. Podsumowując – wytrzymałość i trwałość gładzi zewnętrznej w dużym stopniu zależy od zastosowania cementu w mieszance, a wszelkie inne warianty są po prostu ryzykowne i niezgodne z dobrymi praktykami budowlanymi.