Sztablatura to rodzaj tynku szlachetnego, który jest wykonywany z gipsu modelowego lub gipsu z ciastem wapiennym, a następnie wygładzany metalową pacą do uzyskania charakterystycznego połysku. Tego typu tynki są szeroko stosowane w architekturze wnętrz, szczególnie w stylach klasycznych oraz barokowych, gdzie estetyka i jakość powierzchni odgrywają kluczową rolę. Dobrze wykonana sztablatura może być wykorzystana w reprezentacyjnych pomieszczeniach, takich jak sale balowe, pałace czy hotele, dodając im elegancji i prestiżu. Proces aplikacji sztablatury wymaga wysokiego poziomu umiejętności rzemieślniczych oraz znajomości technik tynkarskich, co wpływa na ostateczny efekt estetyczny. Warto również zauważyć, że zgodnie z obowiązującymi standardami jakości w budownictwie, sztablatura powinna być aplikowana na odpowiednio przygotowane podłoże, co zapewnia jej trwałość i odporność na uszkodzenia.
Sztukateria, sgraffito oraz fresk to różne techniki i rodzaje dekoracji, które jednak różnią się od sztablatury w zakresie zastosowanych materiałów oraz metod wykonania. Sztukateria odnosi się do sztukowników, czyli formowanych z gipsu lub innych materiałów dekoracyjnych elementów architektonicznych, takich jak gzymsy, kolumny czy ornamenty. Jej celem jest wzbogacenie estetyki przestrzeni, ale nie jest to tynk szlachetny w tradycyjnym rozumieniu. Sgraffito to technika, w której wzory wycinane są w wierzchniej warstwie tynku, aby ujawnić kolorową warstwę znajdującą się pod nią, co wymaga innego podejścia do wykonania i nie wykorzystuje procesów wygładzania do uzyskania połysku. Fresk to malarstwo na mokrym tynku, które również nie ma nic wspólnego z gipsowymi tynkami szlachetnymi, ponieważ polega na aplikacji pigmentów na świeżo nałożony tynk, co skutkuje trwałym efektem malarskim. Typowe błędy myślowe w tym kontekście to mylenie pojęć oraz brak zrozumienia specyficznych technik i ich zastosowania w architekturze. Dlatego znajomość i rozróżnianie tych pojęć jest istotne dla prawidłowego podejścia do pracy z tynkami oraz dekoracjami budowlanymi.