Kwalifikacja: BUD.24 - Prowadzenie prac renowatorskich elementów architektury

Często pojawia się mylenie proporcji wagowych z objętościowymi lub zwykłe przeoczenie, że w zaprawie cementowo-wapiennej typu 1:1:6 tak naprawdę największy udział ilościowy ma piasek. Założenie, że wystarczy dodać 120 kg piasku lub nawet 240 kg, wynika z niezrozumienia, że liczba 6 odnosi się do sześciu równych części piasku na jedną część cementu i jedną część wapna. W praktyce budowlanej, zwłaszcza przy wykonywaniu tynków czy obrzutek pod stiuk, właśnie piasek „robi” największą objętość mieszanki i to on decyduje o gęstości oraz przyczepności zaprawy do podłoża. Uczniowie i początkujący fachowcy często skupiają się na cementowej i wapiennej części zaprawy, bo wydaje się, że to one są najważniejsze, podczas gdy tak naprawdę nośnikiem i wypełniaczem całości jest piasek – stąd te 6 części. Wykorzystanie zbyt małej ilości piasku, np. 120 kg czy 240 kg na 120 kg cementu, mogłoby spowodować, że zaprawa stanie się zbyt bogata w lepiszcza, przez co będzie nie tylko droga, ale i podatna na spękania oraz nadmierne skurcze podczas wysychania. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej takie błędne myślenie bierze się z nieumiejętnego zamiany proporcji na konkretne masy, zwłaszcza gdy ktoś nie zna podstawowych przeliczników. Z kolei odpowiedź 360 kg piasku wydaje się czasem atrakcyjna, bo ‘w połowie drogi’, ale to wciąż o połowę za mało względem normy. Stosując właściwe proporcje, zapewniamy zaprawie dobrą urabialność, przyczepność i trwałość, co jest wymagane chociażby przez normę PN-EN 998-1 czy wytyczne ITB. Takie błędy są powszechne na początku nauki, ale z czasem i praktyką łatwo sobie to przyswoić i nie mylić już tej matematyki proporcji.