Kwalifikacja: BUD.24 - Prowadzenie prac renowatorskich elementów architektury

Wybierając inne proporcje niż od 1 : 2 do 1 : 3 można łatwo popełnić typowe błędy, które skutkują słabą jakością podkładu pod tynki szlachetne typu stiuk gipsowy. Przykładowo, proporcja 2 : 1 oznacza, że na dwie części gipsu przypada jedna część piasku. Taka zaprawa jest zdecydowanie za tłusta, czyli zawiera zbyt dużo spoiwa gipsowego w stosunku do kruszywa. Efekt tego jest taki, że zaprawa wiąże zbyt szybko, jest podatna na pękanie już podczas schnięcia i wcale nie zapewnia odpowiedniej przyczepności. Można by pomyśleć, że więcej gipsu to lepsza wytrzymałość, ale w praktyce to prowadzi do problemów z pracą materiału i późniejszymi wadami powierzchni. Z kolei proporcje od 1 : 3 do 1 : 4 sugerują, że jest nawet jeszcze więcej kruszywa w stosunku do gipsu niż zaleca się w standardach. Zaprawa staje się za chuda, za bardzo sypka i nie trzyma się dobrze podłoża – podkład nie jest spoisty, przez co może się obsypywać, a powierzchnia nie zapewnia odpowiedniej bazy pod kolejną warstwę stiuku. Wreszcie, wskazanie proporcji 2 : 2 to uproszczone 1 : 1, co w branży praktycznie się nie stosuje – taka mieszanka jest bardzo „ciężka”, nieelastyczna i nie daje się dobrze rozprowadzić na powierzchni ściany. Typowym błędem myślowym przy wyborze niepoprawnych proporcji jest przekonanie, że sztywniejsza zaprawa będzie trwalsza, lub że więcej piasku pozwoli zaoszczędzić na gipsie. Jednak w przypadku podkładów pod tynki szlachetne właśnie proporcje od 1 : 2 do 1 : 3 pozwalają osiągnąć optymalne parametry pracy, zgodnie z praktyką budowlaną i normami technologicznymi. W budownictwie zawsze warto kierować się doświadczeniem i sprawdzonymi recepturami, zamiast eksperymentować z proporcjami, które w teorii wydają się dobre, ale w praktyce mogą narobić więcej szkody niż pożytku.