Szkło wodne potasowe to tak naprawdę wodny roztwór krzemianu potasu i właśnie z tego powodu jest wykorzystywane jako spoiwo w farbach krzemianowych. To rozwiązanie sprawdza się świetnie wszędzie tam, gdzie wymagana jest wysoka odporność na czynniki atmosferyczne, promieniowanie UV czy nawet działanie chemikaliów. Moim zdaniem to jedno z najtrwalszych i najbardziej uniwersalnych spoiw mineralnych dostępnych na rynku. Farby krzemianowe, sporządzone na bazie szkła wodnego, idealnie nadają się do zabezpieczania elewacji budynków – zwłaszcza obiektów zabytkowych czy tych, które wymagają oddychających powłok. Sam kiedyś pomagałem kłaść taką farbę na starej kamienicy i muszę przyznać, że efekt był rewelacyjny, a po latach farba wciąż wyglądała świeżo. Co ciekawe, proces wiązania polega tu na reakcji szkła wodnego z dwutlenkiem węgla z powietrza, co powoduje powstanie trwałej, nierozpuszczalnej warstwy krzemionki. W praktyce oznacza to, że farby krzemianowe są paroprzepuszczalne, ale jednocześnie bardzo odporne na deszcz czy zabrudzenia. Są nawet specjalne normy, np. PN-EN 1062-1, które opisują wymagania dotyczące właściwości powłok fasadowych – farby krzemianowe spokojnie się w nich mieszczą. Osobiście uważam, że jeśli komuś zależy na trwałości, szkle wodne w farbie to strzał w dziesiątkę.
Prawidłowe rozróżnienie rodzajów spoiw i ich zastosowań w farbach to podstawa w pracy każdego technika budowlanego czy konserwatora zabytków. Szkło wodne potasowe, czyli roztwór krzemianu potasu, jest specyficznym spoiwem wykorzystywanym wyłącznie w farbach krzemianowych. Tymczasem farby olejne mają zupełnie inną technologię – ich głównym spoiwem jest olej lniany lub inne oleje schnące. Stąd bierze się charakterystyczne, lekko błyszczące wykończenie i elastyczność powłoki, ale też dłuższy czas schnięcia. Farby klejowe bazują natomiast na spoiwach organicznych, takich jak kleje roślinne czy zwierzęce – są bardzo tanie i łatwe do przygotowania, ale mają słabą odporność na wilgoć i praktycznie brak trwałości na zewnątrz. Z kolei farby ceramiczne to bardzo szerokie pojęcie i zwykle chodzi o specjalistyczne powłoki wypalane w wysokiej temperaturze, gdzie spoiwem są glinki lub szkliwa, a nie roztwory krzemianów. Częstym błędem jest mylenie szkła wodnego z innymi spoiwami mineralnymi lub sądzenie, że ze względu na nazwę może pasować do farb ceramicznych czy olejnych – to tylko z pozoru logiczne, ale nie znajduje odzwierciedlenia w praktyce branżowej ani w normach takich jak PN-EN 1062. W rzeczywistości tylko w farbach krzemianowych szkło wodne spełnia swoją rolę jako spoiwo, zapewniając trwałość, odporność na mikroorganizmy i bardzo dobrą paroprzepuszczalność, dlatego wybór innej odpowiedzi to typowe nieporozumienie terminologiczne.