Kosztorys powykonawczy jest dokumentem, który sporządza się po zakończeniu realizacji projektu budowlanego. Jest on oparty na rzeczywistych kosztach, które zostały poniesione w trakcie realizacji inwestycji. Zapisane w książce obmiarów dane, takie jak ilość wykonanych robót, mogą zostać wykorzystane do dokładnego określenia kosztów i porównania ich z pierwotnym kosztorysem inwestorskim oraz ofertowym. Sporządzając kosztorys powykonawczy, można analizować, w jakim stopniu rzeczywiste wydatki pokrywają się z przewidywaniami, co jest kluczowe dla oceny efektywności finansowej projektu. Przykładem zastosowania kosztorysu powykonawczego może być konieczność rozliczenia z inwestorem oraz przedstawienie ostatecznych wydatków, co pozwala na planowanie przyszłych projektów i budżetów w oparciu o rzeczywiste dane. W branży budowlanej istnieją standardy, takie jak Katalogi Nakładów Rzeczowych, które wspierają procesy tworzenia kosztorysów, zapewniając zgodność z dobrymi praktykami.
Kosztorys inwestorski, ofertowy i ślepy to różne rodzaje dokumentów, które służą innym celom na etapie realizacji projektu budowlanego, co może prowadzić do mylnych wniosków jeśli chodzi o ich funkcję. Kosztorys inwestorski jest przygotowywany na etapie planowania projektu, zanim jeszcze prace budowlane się rozpoczną. Opiera się na przewidywanych kosztach i ma na celu oszacowanie budżetu, ale nie uwzględnia faktycznych danych z realizacji. Kosztorys ofertowy, z kolei, jest dokumentem, który wykonawcy przygotowują, aby zaprezentować swoje kalkulacje kosztów przed podpisaniem umowy. W przeciwieństwie do kosztorysu powykonawczego, nie bazuje na rzeczywistych obmiarach, lecz na szacunkach. Odpowiedź dotycząca kosztorysu ślepego wprowadza dodatkowy zamęt, gdyż jest to kosztorys sporządzony bez rzeczywistych danych pomiarowych, a więc nie może stanowić podstawy do rozliczenia po zakończeniu prac. W praktyce budowlanej jednak takie podejście może prowadzić do nieporozumień i nieefektywności, ponieważ nie daje rzetelnej informacji o rzeczywistych wydatkach. Zrozumienie różnic między tymi rodzajami kosztorysów jest kluczowe dla właściwego zarządzania projektami budowlanymi i ich finansowaniem.