Obmiar robót jest kluczowym etapem w procesie budowlanym, ponieważ pozwala na dokładne określenie zakresu i ilości wykonywanych prac. Podstawą obmiaru są zapisy w dzienniku budowy oraz książce obmiarów, które dokumentują wszystkie wykonane czynności na budowie. Dziennik budowy jest urzędowym dokumentem, w którym rejestruje się postęp prac, w tym wszelkie zmiany, problemy oraz ich rozwiązania. Książka obmiarów natomiast jest narzędziem umożliwiającym szczegółowe opisanie wykonanych robót, co jest niezbędne przy sporządzaniu kosztorysów oraz do rozliczeń z inwestorem. Zastosowanie tych dokumentów w praktyce budowlanej jest zgodne z ustawą Prawo budowlane oraz normami branżowymi, które nakładają obowiązek ich prowadzenia. Właściwe korzystanie z tych materiałów pozwala na uniknięcie sporów dotyczących zakresu robót oraz zapewnia przejrzystość finansową projektu budowlanego.
Odpowiedzi, które wskazują na specyfikację techniczną, dokumentację architektoniczno-budowlaną czy kosztorys inwestorski jako podstawę obmiaru robót, opierają się na niepełnym zrozumieniu procesu budowlanego. Specyfikacja techniczna zawiera wymagania dotyczące jakości i wykonania robót, ale sama w sobie nie dostarcza konkretnych informacji o zaawansowaniu prac czy ich ilości, co czyni ją niewłaściwym narzędziem do obmiaru. Dokumentacja architektoniczno-budowlana, chociaż istotna dla całego projektu, służy głównie do wizualizacji i planowania, a nie do bieżącej oceny rzeczywistego stanu robót. Kosztorys inwestorski, z kolei, jest narzędziem finansowym, które opiera się na wcześniejszych obmiarach i projektach, a nie na ich podstawie. Typowym błędem jest mylenie tych dokumentów z zapisami w dzienniku budowy i książce obmiarów, które są bezpośrednimi źródłami wiedzy o postępie robót. Tylko zapisy chronologiczne w tych dokumentach dają rzetelne dane dotyczące ilości wykonanych prac, co ma kluczowe znaczenie dla prowadzenia skutecznej kontroli jakości i rozliczeń finansowych w projekcie budowlanym. Praktyka pokazuje, że nieprawidłowe podejście do obmiaru robót może prowadzić do poważnych błędów w budżetowaniu oraz realizacji przedsięwzięć budowlanych.