AWB (Air Waybill) oraz HAWB (House Air Waybill) to podstawowe dokumenty stosowane w transporcie lotniczym, które pełnią kluczową rolę w logistyce i spedycji. AWB jest umową przewozu między nadawcą a przewoźnikiem lotniczym, definiującą warunki transportu oraz zobowiązania obu stron. Jest to dokument, który towarzyszy przesyłce przez cały proces transportowy, zawierający informacje o nadawcy, odbiorcy oraz szczegóły dotyczące ładunku. HAWB to natomiast dokument stosowany przez pośredników, takich jak agenci spedycyjni, którzy organizują transport w imieniu nadawcy. Obydwa dokumenty są kluczowe dla zapewnienia prawidłowego i zgodnego z przepisami przewozu towarów, a ich znajomość jest niezbędna dla każdego operatora w branży logistycznej. Zgodnie z międzynarodowymi standardami, takimi jak IATA (International Air Transport Association), AWB i HAWB powinny być wypełnione zgodnie z określonymi wymogami, co przyczynia się do efektywności całego procesu transportowego oraz minimalizacji ryzyka związanych z przewozem przesyłek lotniczych. Przykładem praktycznego zastosowania AWB jest przewóz towarów handlowych, gdzie dokument ten służy jako potwierdzenie odbioru przesyłki przez przewoźnika oraz jako dowód umowy między stronami.
Dokumenty TIR, SMGS, CMR, CIV oraz konosament nie są odpowiednie dla transportu lotniczego, co może prowadzić do nieporozumień w kontekście ich zastosowania. TIR (Transport Internationaux Routiers) oraz SMGS (Smlouvy o mezinárodním železničním přepravě zboží) są dokumentami związanymi z transportem drogowym oraz kolejowym, odpowiednio. TIR jest stosowany w transporcie drogowym, umożliwiając przewóz towarów przez granice w systemie zabezpieczenia celnego, a SMGS reguluje międzynarodowy transport kolejowy towarów w krajach Wspólnoty Niepodległych Państw. Z kolei CMR (Convention on the Contract for the International Carriage of Goods by Road) oraz CIV (Convention concerning International Carriage by Rail) dotyczą odpowiednio transportu drogowego i kolejowego. Oba dokumenty są kluczowe w logistyce alternatywnej, ale nie mają zastosowania w transporcie lotniczym. Konosament, typowy dla transportu morskiego, służy jako dowód przewozu towaru oraz potwierdzenie własności, jednak jego regulacje nie odnoszą się do transportu lotniczego. Kluczowe dla prawidłowego zrozumienia różnic między tymi dokumentami jest uświadomienie sobie, że każdy z nich jest dostosowany do specyfiki danego środka transportu oraz związanych z nim regulacji prawnych. Wybór niewłaściwego dokumentu może prowadzić do problemów z odprawą celną, nieprawidłowego rozliczenia przewozu, a w skrajnych przypadkach do strat finansowych związanych z opóźnieniami w dostawie towarów.