Preparaty alkoholowe są powszechnie stosowane w higienicznej i chirurgicznej dezynfekcji rąk, co jest potwierdzone przez różne standardy i wytyczne dotyczące kontroli zakażeń. W kontekście medycznym, takie preparaty działają skutecznie na wiele patogenów, w tym bakterie, wirusy i grzyby, przez denaturację białek i uszkodzenie błon komórkowych mikroorganizmów. Przykładem ich zastosowania jest dezynfekcja rąk personelu medycznego przed i po kontakcie z pacjentem, co znacząco minimalizuje ryzyko przenoszenia infekcji. Ponadto, w przypadku chirurgicznej dezynfekcji rąk, preparaty alkoholowe są używane do oczyszczania rąk chirurgów przed operacjami, co jest kluczowe dla zapewnienia aseptycznych warunków. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), podczas dezynfekcji należy stosować preparaty o stężeniu alkoholu między 60 a 80%, co zapewnia optymalną skuteczność. To podejście opiera się na dowodach naukowych i najlepszych praktykach w celu ochrony zdrowia publicznego.
Dezynfekcja brudnych dużych powierzchni za pomocą preparatów alkoholowych jest w praktyce niewłaściwa, ponieważ alkohol nie jest skuteczny w eliminacji wszystkich rodzajów patogenów, zwłaszcza w obecności znacznych zanieczyszczeń organicznych. Brud, kurz lub resztki organiczne mogą neutralizować działanie alkoholu, co prowadzi do błędnego poczucia bezpieczeństwa. Z tego powodu w takich sytuacjach zaleca się najpierw oczyszczenie powierzchni detergentem, a następnie przeprowadzenie dezynfekcji właściwymi środkami. Ponadto, dezynfekcja techniką spryskiwania powierzchni skażonych przetrwalnikami bakterii nie jest odpowiednia dla preparatów alkoholowych, ponieważ wiele przetrwalników, takich jak te wytwarzane przez Clostridium difficile, są odporne na działanie alkoholu i wymagają silniejszych środków dezynfekcyjnych, jak na przykład roztwory zawierające chlor. Higieniczne mycie rąk również nie polega na używaniu preparatów alkoholowych, lecz na zastosowaniu mydła i wody, które usuwają fizyczne zanieczyszczenia oraz mikroorganizmy. Te błędne koncepcje mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i podkreślają znaczenie stosowania odpowiednich praktyk dezynfekcyjnych zgodnie z aktualnymi wytycznymi i badaniami naukowymi.