Próbka analityczna z definicji odnosi się do zbioru materiałów przygotowanych w celu przeprowadzenia konkretnego oznaczenia analitycznego. W praktyce oznacza to, że próbka ta jest reprezentatywna dla danego badania i jest odpowiednio przygotowana, aby wyniki analizy były wiarygodne i dokładne. W kontekście laboratoriów chemicznych, próbka analityczna musi być zbierana zgodnie z ustalonymi procedurami, które minimalizują zanieczyszczenia oraz błędy pomiarowe. Na przykład, w analizach środowiskowych, próbki wody muszą być pobierane z określonych miejsc i w określonych warunkach, aby zapewnić ich wartości analityczne. Akredytowane laboratoria stosują standardy ISO/IEC 17025, które obejmują zasady dotyczące pobierania, transportu oraz analizy próbek, co pozwala na uzyskanie wyników o wysokiej jakości oraz wiarygodności. Dodatkowo, próbki analityczne powinny być odpowiednio przechowywane, aby nie uległy degradacji czy zmianom, co może wpływać na wyniki badań.
Odpowiedzi takie jak wzorcowa, jednostkowa oraz do badań, choć mogą wydawać się poprawne, nie oddają istoty pojęcia próbki analitycznej. Próbka wzorcowa, nazywana także próbą odniesienia, służy do porównania wyników analizy lub kalibracji urządzeń pomiarowych. Nie jest to próbka do przeprowadzenia analizy, ale raczej materiał, który zapewnia standard do oceny innych próbek. Z kolei jednostkowa próbka odnosi się do pojedynczego, reprezentatywnego elementu w populacji, jednak w kontekście analizy nie jest wystarczająco jednoznaczna, ponieważ nie zawsze musi być przeznaczona do konkretnego oznaczenia. Próbki do badań to termin ogólny, który obejmuje wszystkie materiały pobrane do analizy, ale nie wskazuje na ich zastosowanie ani metodykę, co czyni go zbyt ogólnym w kontekście precyzyjnych oznaczeń analitycznych. Często występuje mylne przekonanie, że każda próbka pobrana do analizy jest próbą analityczną, co prowadzi do nieporozumień w praktyce laboratoryjnej. W rzeczywistości, aby próbka mogła być uznana za analityczną, musi być starannie przygotowana zgodnie z wytycznymi, a jej analiza musi być zależna od metodologii i norm, co jest kluczowe dla uzyskania rzetelnych wyników.