Kwalifikacja: CES.02 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu szklarskiego
Zawód: Technik technologii szkła
Doraźnie do pomiaru temperatury strumienia masy szklanej wypływającej z zasilacza należy zastosować
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Pirometr to zdecydowanie najwłaściwsze narzędzie do doraźnego pomiaru temperatury masy szklanej wypływającej z zasilacza. Przede wszystkim, działa on bezdotykowo, co jest kluczowe w pracy z tak ekstremalnie gorącymi materiałami – masa szklana może mieć temperaturę rzędu nawet 1400°C. Taki pomiar na odległość eliminuje ryzyko uszkodzenia czujnika i jest dużo bezpieczniejszy dla operatora. W branży hutniczej czy szklarskiej stosowanie pirometrów jest już właściwie standardem i nie wyobrażam sobie, żeby ktoś próbował mierzyć temperaturę szkła zwykłym termometrem albo nawet termoparą w sposób doraźny. Z mojego doświadczenia pirometr pozwala na szybki, powtarzalny i dokładny odczyt, co przy produkcji, gdzie liczy się czas i precyzja, jest absolutnie nieocenione. Warto dodać, że nowoczesne pirometry potrafią mierzyć temperaturę z kilku metrów, uwzględniając nawet emisję promieniowania cieplnego od powierzchni różnych materiałów, a kalibracja pod specyficzne warunki (np. szklana masa) jest już dzisiaj standardem. To narzędzie, które po prostu ułatwia życie w tej branży i zapewnia nieporównywalnie większą kontrolę nad procesem produkcji szkła. Takie rozwiązania rekomendują też organizacje branżowe i normy techniczne – chociażby PN-EN ISO 9001 w zakresie kontroli procesów.
Wybór narzędzia do pomiaru temperatury masy szklanej to temat, który często budzi wątpliwości. Wiele osób automatycznie sięga po termoparę, bo to przecież bardzo uniwersalny czujnik temperatury. Jednak w przypadku gorącej, płynnej masy szklanej wypływającej z zasilacza, termopara nie jest optymalna do doraźnych pomiarów. Przede wszystkim wymaga bezpośredniego kontaktu z mierzoną substancją, a to w praktyce oznacza szybkie zużycie czujnika, możliwe uszkodzenia narzędzi, a nawet ryzyko zakłócenia procesu technologicznego. Poza tym w tak wysokich temperaturach i przy intensywnym przepływie masy czujnik traci na dokładności. Błąd to także wybór termometru manometrycznego. Ten typ urządzenia zupełnie nie nadaje się do pomiaru temperatury w ruchomych lub bardzo gorących, agresywnych środowiskach, bo działa na zasadzie pomiaru zmian ciśnienia cieczy lub gazu w kapilarze. Można go używać np. do pomiaru temperatury powietrza albo cieczy w instalacjach sanitarno-grzewczych, ale nie przy gorącym szkle. Z kolei termometr rtęciowy jest całkowicie wykluczony – po pierwsze, ma ograniczony zakres pomiaru (zazwyczaj do około 400°C), po drugie, używanie rtęci w przemyśle jest coraz mocniej ograniczane ze względów środowiskowych i BHP. Często spotykanym błędem jest myślenie, że "jakikolwiek miernik temperatury wystarczy" – to nieprawda. Dobór metody pomiarowej musi uwzględniać specyfikę procesu, bezpieczeństwo oraz odporność narzędzia na ekstremalne warunki. Branża szklarska już dawno przestawiła się na bezkontaktowe pomiary pirometryczne i taki wybór jest zgodny z aktualnymi wymaganiami technicznymi i standardami operacyjnymi. Praktyka pokazuje, że ignorowanie tych kwestii kończy się nie tylko błędami pomiarowymi, ale też poważnymi problemami w produkcji i zagrożeniem dla operatorów.