Kwalifikacja: CES.02 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu szklarskiego
Zawód: Technik technologii szkła
Którą technikę zdobienia zastosowano do wyrobu przedstawionego na rysunku?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Odpowiedź hutnicza jest tutaj jak najbardziej trafiona, bo właśnie ta technika pozwala uzyskać charakterystyczny efekt szkła tzw. spękanego, który jest widoczny na tym naczyniu. Szło tego typu powstaje poprzez szybkie zanurzenie gorącego, uformowanego naczynia szklanego w zimnej wodzie, co powoduje szok termiczny i powstawanie pęknięć na powierzchni. Potem szkło jest ponownie ogrzewane, by złagodzić ostre krawędzie i ustabilizować strukturę. W praktyce technika hutnicza daje ogromne pole do popisu w zakresie unikalnych efektów wizualnych, które nie byłyby możliwe przy innych metodach, jak malowanie czy kalkomania. Takie wyroby są doceniane nie tylko w pracowniach artystycznych, ale również w przemyśle użytkowym, bo mają swój niepowtarzalny charakter i są bardzo modne. Moim zdaniem, jeśli ktoś z Was planuje pracować ze szkłem, warto nauczyć się podstaw hutnictwa szkła, bo bez tej wiedzy daleko się nie zajedzie. To, co widzisz na zdjęciu, to wręcz klasyka hutniczego rzemiosła – przykład, jak kontrolowane uszkodzenie materiału może stać się dekoracją, a nie wadą. Branża szklarska podkreśla, że właśnie takie techniki nadają wyrobom luksusowy, ręcznie robiony wygląd, co coraz bardziej cenią klienci.
Na pierwszy rzut oka można by pomyśleć, że efekt dekoracyjny, jaki widzimy na naczyniu, mógłby być osiągnięty za pomocą malowania, kalkomanii czy nawet szlifowania, ale to jednak mylące. Malowanie szkła najczęściej polega na nanoszeniu specjalnych farb lub emalii, które zasychają lub są wypalane na powierzchni – jednak takie dekoracje mają wyraźnie inny charakter i nie dają efektu głębokich, realistycznych spękań w strukturze szkła. Kalkomania, chociaż pozwala uzyskać złożone wzory, działa na zasadzie przenoszenia cienkiej warstwy dekoracji na powierzchnię przedmiotu i także jest bardzo płaska oraz wyczuwalna pod palcem. To coś zupełnie innego niż efekt, który mamy na zdjęciu – tutaj spękania biegną przez całą grubość szkła, a nie tylko na zewnętrznej warstwie. Szlifowanie z kolei to typowa technika obróbki szkła na zimno, stosowana do wykańczania krawędzi, nadawania kształtu lub uzyskiwania matowych wzorów, ale nie pozwala na uzyskanie sieci pęknięć. Często spotykam się z przekonaniem, że każda dekoracja szklana musi być wykonana ręcznie pędzlem lub poprzez grawerowanie, ale to duże uproszczenie. Efekt widoczny na zdjęciu to przykład tzw. szkła spękanego, którego nie da się uzyskać inną metodą niż hutnicza. Z mojego doświadczenia wynika, że wielu początkujących myli kalkomanię i malowanie z bardziej zaawansowanymi technikami hutniczymi, bo nie wiedzą, jak wyglądają efekty szoku termicznego w szkle. Standardy branżowe jasno rozgraniczają te procesy i warto o tym pamiętać, bo tylko właściwa identyfikacja pozwala później dobrze dobrać technologię do konkretnego projektu czy naprawy.