Kwalifikacja: CES.02 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu szklarskiego
Zawód: Technik technologii szkła
Który sposób zasilania maszyny formującej masą szklaną przedstawia cykl formowania butelek?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Wybrałeś odpowiedź ssącą i to jest zdecydowanie właściwy kierunek. W przemyśle szklarskim, a szczególnie przy formowaniu butelek metodą dmuchania i rozdmuchu, sposób ssący jest klasycznym rozwiązaniem. W praktyce wygląda to tak, że masa szklana jest zasysana do formy z homogenicznego pieca, a dzięki wytworzeniu podciśnienia w komorze formującej, kropla szklana (czyli tzw. parison) trafia do kształtki. Ta technologia umożliwia bardzo precyzyjne dozowanie ilości masy szklanej do formy, co jest kluczowe dla zachowania odpowiednich parametrów butelki – grubości ścianek, równomierności oraz masy całkowitej wyrobu. Stosowanie ssącego sposobu zasysania jest szeroko rekomendowane w literaturze branżowej oraz normach (np. PN-EN ISO 21006). Dodatkowo, to rozwiązanie znacznie ogranicza ryzyko powstawania pęcherzyków powietrza czy innych wad typowych dla mniej kontrolowanych metod. Warto jeszcze pamiętać, że proces ten zdecydowanie ułatwia automatyzację linii produkcyjnych, więc znajduje zastosowanie w nowoczesnych hutach szkła. Z własnej obserwacji – ssący sposób gwarantuje dużą powtarzalność produktów i mniejsze straty produkcyjne.
W branży szklarskiej temat sposobu zasilania formy masą szklaną bywa mylony, bo istnieje kilka alternatywnych metod, ale nie wszystkie znajdują realne zastosowanie przy produkcji butelek. Kulowy sposób wydaje się atrakcyjny w teorii, bo można by sądzić, że wprowadzanie kul z masy szklanej pozwoli łatwo kontrolować porcje, jednak w praktyce taka technika nie gwarantuje ani równomiernego wypełnienia formy, ani dobrej jakości produktu – kulka często nie rozkłada się idealnie w gnieździe formującym, przez co można otrzymać butelkę z nierównymi ściankami lub pęcherzami. Strumieniowy sposób – czyli wlewanie masy szklanej w postaci cienkiego strumienia – jest stosowany głównie przy produkcji szkła płaskiego, nie daje jednak takiej kontroli nad kształtem i objętością materiału jak ma to miejsce w przypadku metod ssących. Z kolei kroplowy sposób wydaje się logiczny, bo rzeczywiście masa szklana często jest porcjowana w postaci kropli (tzw. kropla szklana), ale to dotyczy raczej sposobu porcjowania, a nie samego zasilania formy. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie podziału masy szklanej na porcje z pełnym procesem formowania – tymczasem kluczowe jest, aby masa została precyzyjnie i równomiernie zassana do formy, co daje metoda ssąca. Moim zdaniem, tylko ssący sposób zapewnia odpowiednią precyzję, powtarzalność oraz jakość wyrobu, co jest zgodne ze współczesnymi standardami przemysłu szklarskiego. Pozostałe metody można traktować raczej jako rozwiązania historyczne lub wykorzystywane w innych gałęziach przemysłu szklarskiego, nie zaś w nowoczesnej produkcji butelek.