Kwalifikacja: CES.02 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu szklarskiego
Zawód: Technik technologii szkła
Ścieranie powierzchniowej warstwy wyrobów szklanych w celu nadania im połysku to
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Polerowanie to proces, który w szklarstwie jest stosowany od lat głównie po to, żeby uzyskać gładką i błyszczącą powierzchnię szkła. Tak naprawdę chodzi tu o usunięcie mikroskopijnych nierówności czy zadrapań, które powstają np. po cięciu lub po szlifowaniu. Dobrze wypolerowana tafla szkła po prostu wygląda lepiej – światło się na niej równomiernie odbija i nie widać żadnych smug, matowych plam ani rys, co jest szczególnie ważne np. w produkcji luster albo szkła technicznego do szyb samochodowych. Polerowanie odbywa się na różne sposoby – czasami na sucho, czasami z użyciem tzw. past polerskich, które zawierają drobinki tlenku ceru lub innych ścierniw. W produkcji przemysłowej używa się też specjalnych maszyn, które zapewniają równomierny nacisk i odpowiednią prędkość obrotową. Z mojego doświadczenia to właśnie polerowanie daje najtrwalszy połysk i jest uznawane za standard w branży – nawet jeśli są inne metody poprawy estetyki szkła, to właśnie polerowanie jest najczęściej stosowane, bo daje przewidywalny, powtarzalny efekt. Branżowe normy, jak chociażby PN-EN 1036 dotyczące luster, jasno wskazują, że gotowy wyrób powinien mieć powierzchnię wolną od smug i zarysowań – a to jest właśnie efekt dobrze przeprowadzonego polerowania. Warto też pamiętać, że polerowanie poprawia nie tylko wygląd, ale czasami też wytrzymałość mechaniczną krawędzi, bo zmniejsza ryzyko powstawania mikropęknięć.
Często spotykam się z tym, że osoby uczące się zawodu wybierają trawienie lub lazurowanie jako sposób na nadanie połysku szkłu, ale to są zupełnie inne technologie. Trawienie polega na chemicznym oddziaływaniu na powierzchnię szkła, najczęściej za pomocą kwasu fluorowodorowego, żeby uzyskać efekt zmatowienia, czyli zupełnie odwrotny do połysku. Jest to metoda wykorzystywana do dekoracji, tworzenia wzorów albo zwiększenia przyczepności powierzchni, ale nie sprawi, że szkło będzie lśniące. Lazurowanie natomiast kojarzy się bardziej z obróbką ceramiki lub powierzchni drewnianych, gdzie nakłada się cienką warstwę barwiącą lub ochronną, ale w szklarstwie praktycznie się tego nie stosuje – nie jest to metoda poprawiania połysku czy wygładzania powierzchni. Laminowanie z kolei jest procesem technicznym polegającym na łączeniu kilku warstw szkła za pomocą folii, co ma wpływ głównie na bezpieczeństwo i odporność na pękanie, a nie na estetykę powierzchni. Myślę, że łatwo tu pomylić pojęcia, bo laminowane szyby faktycznie bywają bardziej gładkie, ale to efekt uboczny, a nie celowy zabieg nadający połysk. W praktyce, jeżeli zależy nam na połysku i gładkości, standardem branżowym jest właśnie polerowanie – czy to ręczne, czy maszynowe. Warto pamiętać, że w doborze metody wykończenia szkła decyduje nie tylko efekt wizualny, ale i funkcjonalność wyrobu. Trzymanie się właściwych procesów to podstawa dobrego rzemiosła i zgodności z normami jakości.