Kwalifikacja: SPC.07 - Organizacja i nadzorowanie produkcji wyrobów spożywczych

W tym zadaniu łatwo się pomylić, bo wszystkie wymienione urządzenia są spotykane w laboratoriach lub zakładach spożywczych, ale tylko jedno realnie służy do mineralizacji próbek w celu oznaczania makro- i mikroelementów. Kluczowe jest zrozumienie, na czym polega mineralizacja: to kontrolowane zniszczenie materii organicznej, tak żeby pozostały tylko składniki mineralne możliwe do dalszej analizy. Do tego potrzebne są wysokie temperatury i odporne tygielki, a to oferuje piec muflowy, którego tutaj nie wybrano. Destylarka kojarzy się wielu osobom z analizą chemiczną, bo faktycznie używa się jej w laboratoriach, ale jej zadaniem jest rozdzielanie składników na podstawie różnic temperatur wrzenia lub otrzymywanie wody destylowanej. W oznaczaniu azotu metodą Kjeldahla destylacja jest jednym z etapów, ale to nie jest mineralizacja próbek do analizy pierwiastków mineralnych. Wagosuszarka natomiast służy głównie do wyznaczania wilgotności, czyli ubytku masy pod wpływem podwyższonej temperatury i nadmuchu powietrza. Temperatury w wagosuszarkach są zdecydowanie niższe (zwykle do ok. 160°C), więc część organiczna próbki nie ulega całkowitemu spaleniu, tylko częściowemu wysuszeniu lub odparowaniu lotnych składników. Uzyskujemy informację o zawartości wody, a nie czysty popiół mineralny. Aparat Soxhleta to z kolei typowy sprzęt do ekstrakcji tłuszczu z próbek żywności przy użyciu rozpuszczalników organicznych, np. eteru naftowego czy heksanu. Proces polega na wielokrotnym przepłukiwaniu próbki gorącym rozpuszczalnikiem, który rozpuszcza lipidy, a nie na ich spalaniu. To zupełnie inne podejście analityczne: zamiast niszczyć materię organiczną, wybiórczo ją wyciągamy. Typowy błąd myślowy przy tym pytaniu polega na skojarzeniu: „laboratorium = destylarka, Soxhlet, wagosuszarka, więc pewnie któreś z tego służy do wszystkiego”. W praktyce każde urządzenie ma bardzo konkretne, dość wąskie zastosowanie. Mineralizacja do oznaczania pierwiastków wymaga właśnie wysokotemperaturowego spalania w piecu muflowym albo mokrej mineralizacji w naczyniu ciśnieniowym, a nie suszenia, destylacji czy ekstrakcji. Dobrą praktyką w analizie żywności jest zawsze zadanie sobie pytania: czy w tym etapie chcę coś odparować, wyekstrahować, czy całkowicie spalić – i dopiero pod to dobiera się sprzęt.