Kwalifikacja: SPC.07 - Organizacja i nadzorowanie produkcji wyrobów spożywczych

W tym zadaniu kluczowe jest zrozumienie proporcji między ilością gotowego napoju a zużyciem cukru. Dane wejściowe są bardzo typowe dla obliczeń technologicznych: na 100 dm³ wyrobu zużywa się 8 kg cukru. To jest nic innego jak receptura przeliczona na jednostkę produkcyjną. Jeśli ktoś wybiera inne odpowiedzi niż 400 kg, to zwykle wynika to z nieprawidłowego skalowania tej proporcji. Częsty błąd polega na intuicyjnym „strzelaniu” wartości, które wydają się realistyczne, ale nie są policzone. Na przykład 500 kg wygląda jak „bezpieczna” liczba, trochę większa od 400 kg, jakby z naddatkiem. Jednak zadanie nie mówi o stratach, odciekach czy rezerwie magazynowej, tylko o czystym zużyciu technologicznie wymaganym. Matematycznie proporcja jest sztywna: zwiększamy objętość z 100 dm³ do 5 000 dm³, czyli 50 razy, więc cukier też musi być pomnożony dokładnie 50 razy, a nie „około”. Odpowiedzi 620 kg czy 800 kg sugerują jeszcze inny typ błędu – mieszanie proporcji albo mylenie jednostek. Niektórzy podświadomie przeliczają dm³ na litry, jakby trzeba było coś dodatkowo mnożyć, choć 1 dm³ = 1 litr i nie ma tu żadnej zmiany skali. Spotyka się też dodawanie jakiegoś procentu „na straty”, ale to już wykracza poza treść zadania i prowadzi do zawyżonych wyników. W dobrych praktykach obliczeń technologicznych najpierw liczy się wartość teoretyczną, tak jak tutaj 400 kg, a dopiero potem, w realnym zakładzie, ewentualne naddatki uwzględnia się osobno. Z mojego doświadczenia w zadaniach testowych każdy dodatkowy „własny pomysł” ponad to, co podano w treści, zwykle kończy się właśnie takimi błędnymi wynikami. Dlatego warto trzymać się czystej matematycznej proporcji i pilnować, żeby skala zwiększenia objętości dokładnie odpowiadała skali zwiększenia ilości surowca.