Kwalifikacja: SPC.07 - Organizacja i nadzorowanie produkcji wyrobów spożywczych

W tym pytaniu łatwo się pomylić, bo wszystkie podane odpowiedzi są produktami spożywczymi kojarzonymi z jakimś procesem technologicznym, ale tylko jedna z nich rzeczywiście jest typowym produktem ubocznym wytwarzania oleju roślinnego. Kluczowe jest zrozumienie, z jakiej gałęzi przemysłu pochodzi dany produkt i na jakim etapie procesu powstaje. Melasa jest produktem ubocznym, ale przemysłu cukrowniczego – powstaje przy produkcji cukru z buraków cukrowych lub trzciny cukrowej, kiedy z zagęszczonego syropu po krystalizacji cukru zostaje gęsty, ciemny roztwór bogaty w nieskrystalizowane cukry i składniki mineralne. Nie ma ona nic wspólnego z rafinacją olejów roślinnych, więc wiązanie jej z produkcją oleju jest typowym błędem wynikającym z zasady „kojarzę, że to jakiś odpad z przemysłu spożywczego, więc pewnie pasuje”. Podobnie serwatka jest jak najbardziej produktem ubocznym, ale przemysłu mleczarskiego. Powstaje przy wyrobie serów podpuszczkowych i twarogów, kiedy oddziela się skrzep białkowo-tłuszczowy od fazy wodnej bogatej w laktozę, białka serwatkowe i sole mineralne. Technologicznie jest to zupełnie inny surowiec, inne operacje jednostkowe i całkowicie inna linia produkcyjna niż w zakładzie olejarskim. Maślanka natomiast jest związana z produkcją masła. Otrzymuje się ją podczas zmaślania śmietanki, czyli mechanicznego wydzielania tłuszczu z fazy wodnej. Znowu – mamy tu przemysł mleczarski, obróbkę emulsji typu olej w wodzie, a nie ekstrakcję i rafinację olejów roślinnych. Typowy błąd myślowy polega na tym, że ktoś skupia się wyłącznie na słowie „produkt uboczny” i nie analizuje, z jakiego procesu i z jakiej branży on pochodzi. W technologii produkcji oleju roślinnego kluczowe etapy to tłoczenie lub ekstrakcja, a następnie rafinacja, w której jednym z ważnych etapów jest odśluzowywanie. Właśnie tam wyodrębnia się fosfolipidy i inne związki powierzchniowo czynne, które po dalszym przerobie tworzą lecytynę. Dlatego tylko lecytyna jest prawidłowo powiązana z produkcją oleju, a pozostałe odpowiedzi, choć brzmią „technologicznie”, odnoszą się do zupełnie innych gałęzi przemysłu spożywczego.