Roztwór wodorotlenku sodu (NaOH) o stężeniu 0,25 mol/dm³ w połączeniu z fenoloftaleiną jest powszechnie stosowany do oznaczania kwasowości mleka. Fenoloftaleina działa jako wskaźnik pH, zmieniając kolor w momencie, gdy pH roztworu osiągnie wartość około 8,2, co oznacza, że środowisko staje się zasadowe. W procesie titracji, NaOH reaguje z kwasami obecnymi w mleku, co pozwala na określenie ich ilości poprzez monitorowanie zmiany koloru wskaźnika. Praktycznym zastosowaniem tej metody jest kontrola jakości mleka i produktów mlecznych w przemyśle, gdzie utrzymanie odpowiedniego pH jest kluczowe dla zapewnienia stabilności oraz bezpieczeństwa produktów. Ponadto, procedury analityczne oparte na titracji z użyciem fenoloftaleiny są zgodne z normami ISO, co zapewnia ich wiarygodność i powszechne akceptowanie w laboratoriach analitycznych oraz w przemyśle spożywczym.
Zawartość tłuszczu w produktach mlecznych mierzy się najczęściej poprzez metody takie jak ekstrakcja rozpuszczalnikowa czy spektroskopia, a nie poprzez titrację z użyciem NaOH i fenoloftaleiny. Takie podejście myślowe wynika z błędnego założenia, że kwasowość związana z tłuszczem może być określona za pomocą titracji alkalicznej, co jest nieprawidłowe, ponieważ tłuszcze nie są kwasami ani zasadami i nie reagują z wodorotlenkiem sodu w tym kontekście. Wilgotność mąki jest zwykle mierzona metodą suszenia, gdzie próbka mąki jest podgrzewana, a zmiana masy wskazuje na zawartość wody, co wyklucza zastosowanie NaOH jako odczynnika. Oznaczanie białka z kolei opiera się na metodach takich jak metoda Kjeldahla lub metoda biuretowa, które również nie mają związku z titracją alkaliczną. Te błędne odpowiedzi pokazują typowy błąd myślowy, gdzie niewłaściwie stosuje się metody analityczne do pomiaru różnych składników. Kluczowe jest zrozumienie, że każda metoda analityczna ma swoje specyficzne zastosowania i nie można ich mieszać, co prowadzi do niepoprawnych wniosków i osłabia jakość analizy laboratoryjnej.