Funkcja „nawigacja przy użyciu zestawu” w VoiceOver to naprawdę fajne narzędzie, które pomaga osobom korzystającym z czytnika ekranu szybciej odnaleźć się w aktualnie otwartym oknie – niezależnie od tego, czy to okno przeglądarki, Finder, czy chociażby okno Preferencji Systemowych. Moim zdaniem to właśnie tu widać ogromną przewagę VoiceOver nad niektórymi innymi czytnikami, bo nie ogranicza się tylko do konkretnych typów elementów, takich jak linki czy nagłówki. Zamiast tego, prezentuje cały zestaw dostępnych elementów interfejsu – mogą to być przyciski, pola tekstowe, listy, i wiele innych. To ogromne ułatwienie, zwłaszcza przy skomplikowanych aplikacjach, gdzie ręczne wyszukiwanie odpowiedniego kontrolki byłoby żmudne. W praktyce, gdy korzystam z tej funkcji, oszczędzam sobie mnóstwo czasu przy pracy z dużą ilością otwartych okien i aplikacji. Swoją drogą, warto wiedzieć, że takie podejście wynika z wymogów WCAG dotyczących dostępności interfejsu, gdzie jednym z kluczowych elementów jest możliwość szybkiego i wygodnego przemieszczania się po strukturze aplikacji. Dobre praktyki projektowe podpowiadają, by zawsze udostępniać użytkownikowi narzędzia umożliwiające przegląd wszystkich dostępnych opcji, nie tylko tych najczęściej używanych. Słyszałem od wielu użytkowników, że ta opcja VoiceOvera daje im poczucie większej kontroli nad komputerem. Po prostu – z mojego punktu widzenia, tak należy budować użyteczność dla wszystkich.
Wiele osób przyzwyczaja się do myślenia o nawigacji w czytnikach ekranu głównie przez pryzmat list linków czy nagłówków – to bardzo popularne rozwiązanie, zwłaszcza w przeglądarkach internetowych. Jednak funkcja „nawigacja przy użyciu zestawu” w VoiceOver działa trochę inaczej i zdecydowanie szerzej. Ograniczenie się jedynie do przeglądania linków albo nagłówków jest pewnym błędem myślowym, bo przecież użytkownik może potrzebować dotarcia do różnych innych elementów interfejsu, jak przyciski, pola wyboru czy nawet konkretne sekcje dialogowe. Warto pamiętać, że lista linków lub nagłówków to tylko fragment tego, co może być dostępne w danym oknie – szczególnie poza stronami internetowymi. Z mojego doświadczenia wynika, że wielu użytkowników zbyt mocno utożsamia nawigację z danymi fragmentami struktury strony, ignorując fakt, że aplikacje desktopowe (np. Finder czy systemowe ustawienia) wcale nie muszą mieć linków czy nagłówków, a mimo to zawierają masę innych, istotnych elementów. Z kolei zestaw punktów orientacyjnych to termin z dostępności webowej (landmarks), lecz VoiceOver w kontekście nawigacji po zestawie nie ogranicza się tylko do nich – jego podejście jest bardziej uniwersalne i obejmuje praktycznie każdy interaktywny czy informacyjny element w oknie. W dobrych praktykach projektowych oraz standardach WCAG, podkreśla się właśnie szeroką dostępność struktury i elementów aplikacji, nie tylko wycinkowych fragmentów. Moim zdaniem kluczowe jest zrozumienie, że VoiceOver daje możliwość całościowego przeglądania wszystkich dostępnych elementów w aktywnym oknie, a nie tylko wybranych typów, jak to bywa w przeglądarkach internetowych. Takie całościowe podejście zwiększa realną dostępność i wygodę obsługi, co jest niezwykle ważne w codziennej pracy z komputerem.