Kwalifikacja: INF.10 - Obsługa oprogramowania i sprzętu informatycznego wspomagających użytkownika z niepełnosprawnością wzrokową

Zazwyczaj, kiedy myślimy o nawigacji w NVDA, pojawia się pokusa, żeby korzystać z funkcji, które wydają się najprostsze, czyli nawigować za pomocą kursora systemowego, o ile tylko jest dostępny. W przypadku pracy z dokumentami DOC czy PDF, może się wydawać, że właśnie tutaj nawigacja przeglądem tekstu jest wręcz wymagana, bo to „coś innego” niż zwykły tekst. Jednak w rzeczywistości, zarówno w plikach DOC, jak i wielu PDF-ach, kursor systemowy działa całkiem poprawnie (zwłaszcza w nowoczesnych edytorach czy czytnikach), więc to nie jest reguła, żeby od razu przełączać się na tryb nawigacji przeglądem tekstu. Wielu użytkowników popełnia tutaj typowy błąd myślowy: utożsamiają format pliku z koniecznością używania specjalnych technologii – a tak naprawdę to zależy od tego, czy platforma i aplikacja obsługuje kursor systemowy. Kolejny przykład to przekonanie, że zawsze, gdy kursor systemowy jest dostępny, będzie lepszy od przeglądu tekstu – a przecież w nietypowych kontrolkach albo oknach dialogowych systemowy kursor w ogóle nie działa lub działa błędnie. Sztuką jest rozpoznać moment, w którym kursor systemowy nie daje rady: np. nie można zaznaczyć tekstu, nie działa kopiowanie, strzałki nie reagują. Wtedy dopiero uruchamiamy nawigację przeglądem tekstu i możemy eksplorować zawartość na własnych warunkach – linia po linii, znak po znaku. To zgodne z praktykami dostępowymi, gdzie zawsze najpierw próbujemy standardowych metod, a dopiero potem sięgamy po narzędzia alternatywne czy awaryjne. Moim zdaniem, kluczem jest nie format dokumentu czy obecność kursora systemowego, ale realne możliwości interakcji w danym środowisku. To właśnie wtedy, gdy systemowy mechanizm nawigacji jest nieobecny albo mocno ograniczony, sięgamy po przegląd tekstu zgodnie z zaleceniami NVDA i ogólnie przyjętymi standardami dostępności.