Kwalifikacja: ELE.08 - Montaż urządzeń dźwigowych
Zawód: Technik urządzeń dźwigowych
Kategorie: Elementy dźwigów Układy napędowe i sterowanie
Na rysunku przedstawiono schemat obwodu głównego silnika klatkowego trójfazowego do rozruchu gwiazda-trójkąt. W jakiej kolejności powinny zadziałać (załączyć lub rozłączyć) styczniki, aby nastąpił rozruch?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Prawidłowa sekwencja załączania styczników w rozruchu gwiazda-trójkąt to najpierw K2 i K3, a następnie K3 i K1. Wynika to z konieczności ograniczenia prądu rozruchowego silnika klatkowego trójfazowego. Na początku rozruchu silnik jest podłączany w układzie gwiazdy – właśnie wtedy zamykają się styczniki K2 oraz K3. Dzięki temu napięcie na każdej fazie uzwojenia jest mniejsze (zaledwie 1/√3 wartości pełnego napięcia), co przekłada się na ok. 1/3 momentu i mocno zredukowany prąd rozruchowy. Po chwili, gdy silnik już się rozbuja, K2 zostaje rozłączony, a załączony zostaje K1 – w ten sposób uzwojenia przełączają się w trójkąt. Teraz uzyskujemy pełny moment i moc silnika, bo do każdej fazy dochodzi pełne napięcie sieciowe. To rozwiązanie jest powszechnie stosowane w układach o dużych silnikach – zgodnie z normami branżowymi i wytycznymi producentów aparatów elektrycznych, pozwala na ochronę sieci przed przeciążeniami i zjawiskiem udarów prądowych. W praktyce, schematy tego typu spotyka się w aplikacjach przemysłowych, wentylatorach, pompach czy taśmociągach. Moim zdaniem, warto dobrze rozumieć tę logikę, bo ewentualne błędne przełączanie styczników może prowadzić do uszkodzenia zarówno silnika, jak i styczników, a co za tym idzie – kosztownych przestojów produkcyjnych. Trzeba pamiętać, że nie wolno dopuścić do jednoczesnego załączenia wszystkich trzech styczników – dlatego kolejność i synchronizacja pracy K2, K3 i K1 jest kluczowa. Ten układ to klasyka automatyki przemysłowej!