Kwalifikacja: ELE.09 - Obsługa i konserwacja urządzeń dźwigowych

Często spotykam się z przekonaniem, że koło zamachowe w mechanizmie napędowym dźwigu może służyć do hamowania lub nawet jako sprzęgło – to dość popularne nieporozumienie wśród osób zaczynających naukę. W rzeczywistości koło zamachowe nie jest elementem hamującym, ponieważ jego głównym zadaniem jest stabilizacja i magazynowanie energii kinetycznej, nie zaś zatrzymywanie ruchu. Ręczne zespoły hamujące mają zupełnie inną budowę, zwykle są to bębny czy tarcze z okładziną cierną, zaprojektowane do generowania oporu i kontrolowania zatrzymania kabiny. Jeśli chodzi o sprzęgło, to jego zadanie polega na łączeniu lub rozłączaniu napędu, czyli przekazywaniu momentu obrotowego pomiędzy wałami. Koło zamachowe nie przenosi napędu w taki sposób – ono gromadzi i oddaje energię w celu wyrównania pracy mechanizmu, ale nie działa jak sprzęgło. Co do funkcji chłodzącej – nie spotkałem się jeszcze z rozwiązaniem, w którym koło zamachowe miałoby chłodzić silnik elektryczny. To raczej wentylatory, żebra chłodzące albo specjalne układy chłodzenia dbają o odprowadzanie ciepła z silnika. Takie błędy wynikają chyba z mylenia funkcji poszczególnych elementów napędu – czasem zbyt literalnie podchodzi się do kwestii kształtu lub materiału koła zamachowego i dorabia mu się dodatkowe zadania. W praktyce dobrze jest spojrzeć na całość układu i zrozumieć, że koło zamachowe to głównie stabilizator ruchu, a w dźwigach elektrycznych – także awaryjny ręczny napęd, zgodnie z zaleceniami norm i praktyką serwisową. Pozostałe funkcje przypisane innym częściom mechanizmu nie mają tutaj zastosowania.