Kosztorys ślepy to specyficzny rodzaj dokumentu, który nie zawiera szczegółowych informacji o cenach poszczególnych elementów, a jedynie wskazuje na zakres prac oraz ich ilość. Taki kosztorys jest często stosowany na etapie planowania projektów budowlanych, ponieważ pozwala inwestorom i wykonawcom zrozumieć, jakie prace są przewidziane, bez konieczności podawania konkretnych kwot. W praktyce, kosztorys ślepy może być użyty do oceny wykonalności projektu lub do uzyskania wstępnych ofert od potencjalnych wykonawców, które następnie można porównać. W kontekście standardów, taki kosztorys może być zgodny z normami branżowymi, które określają jak powinny być opracowywane dokumenty kosztorysowe, zapewniając przejrzystość i rzetelność informacji, co jest kluczowe w procesach inwestycyjnych.
Kosztorysy wstępne, powykonawcze i ofertowe mają swoje specyficzne zastosowania i różnią się od kosztorysu ślepego. Kosztorys wstępny, znany również jako kosztorys orientacyjny, zawiera szacunkowe ceny, ale jest bardziej ogólny i nie uwzględnia jeszcze szczegółów wykonania. Używa się go w początkowych fazach projektowania, aby zorientować się w przybliżonych kosztach, co może prowadzić do mylnego przekonania, że jest to to samo, co kosztorys ślepy. W rzeczywistości jednak kosztorys wstępny zawiera już elementy wyceny, które są kluczowe dla podjęcia decyzji inwestycyjnych. Kosztorys powykonawczy, natomiast, dokumentuje rzeczywiste koszty poniesione w trakcie realizacji projektu, co jest niezwykle istotne dla oceny efektywności finansowej inwestycji. Kosztorys ofertowy jest natomiast używany przez wykonawców do przedstawienia swoich propozycji cenowych inwestorom, i również zawiera konkretne ceny, co czyni go zupełnie innym narzędziem. Często błędnie zakłada się, że każdy kosztorys, który nie zawiera szczegółowych wycen, jest ślepy, co prowadzi do nieporozumień i błędów w planowaniu budżetu projektów. Zrozumienie różnic między tymi rodzajami kosztorysów jest kluczowe dla skutecznego zarządzania kosztami i podejmowania właściwych decyzji w procesie inwestycyjnym.