Autoklaw to urządzenie, które wykorzystuje parę wodną pod wysokim ciśnieniem w celu efektywnej sterylizacji narzędzi chirurgicznych. Proces ten polega na osiągnięciu temperatury 121-134°C przez określony czas, co pozwala na eliminację wszelkich form życia mikrobiologicznego, w tym bakterii, wirusów i spor. Autoklawy są nieodłącznym elementem wyposażenia każdej placówki medycznej, w której stosowane są narzędzia inwazyjne. W praktyce, stosując autoklaw, można mieć pewność, że narzędzia są całkowicie wolne od patogenów przed ich użyciem w procedurach chirurgicznych. Standardy takie jak ISO 17665 oraz wytyczne CDC (Centers for Disease Control and Prevention) podkreślają wagę stosowania autoklawów w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów oraz personelu medycznego. Przykładem zastosowania może być sterylizacja skalpeli, igieł oraz innych narzędzi, które mają bezpośredni kontakt z tkanką pacjenta. Efektywne sterylizowanie narzędzi jest kluczowym elementem w walce z zakażeniami szpitalnymi.
Łaźnia wodna nie jest odpowiednia do sterylizacji narzędzi chirurgicznych, ponieważ jej temperatura, zazwyczaj sięgająca maksymalnie 100°C, nie jest wystarczająca do skutecznego zabicia wszystkich organizmów patogennych. W przypadku narzędzi chirurgicznych, które muszą być wolne od wszelkich form życia, wymagana jest wyższa temperatura osiągana tylko w autoklawie. Cieplarka, z kolei, służy do przechowywania narzędzi w kontrolowanej temperaturze, ale nie zapewnia wymaganego procesu sterylizacji. Proces ten nie usuwa mikroorganizmów, a jedynie zabezpiecza narzędzia przed wilgocią i ich uszkodzeniem. Komora laminarna ma na celu zapewnienie czystego środowiska do pracy, ale nie jest urządzeniem do sterylizacji. Jest ona stosowana w laboratoriach, aby chronić próbki przed zanieczyszczeniem, jednak narzędzia w niej nie są sterylizowane. Użytkownicy często mylą te urządzenia, co prowadzi do nieprawidłowego wnioskowania, że każde z nich może być użyte do sterylizacji, podczas gdy każdy z tych sprzętów ma swoje specyficzne funkcje, które nie obejmują zabijania mikroorganizmów w sposób wymagany w medycynie.