Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Co oznacza dodatkowa sygnalizacja wzrokowa statku w drodze, przedstawiona na rysunku?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Prom przemieszczający się swobodnie, z pierwszeństwem przejścia, to specyficzny przypadek w żegludze śródlądowej i morskiej. Oznaczenie przedstawione na rysunku – kulista zielona sygnalizacja wzrokowa – jest jednoznacznym znakiem, który daje promowi pierwszeństwo przed innymi jednostkami pływającymi na danym odcinku szlaku. Wynika to z przepisów zawartych zarówno w prawie krajowym (np. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury), jak i w międzynarodowych standardach IALA. W praktyce takie oznakowanie w realnych warunkach pozwala zachować sprawność transportu promowego, szczególnie na ruchliwych akwenach, gdzie promy muszą działać sprawnie i nie mogą czekać na wolną drogę. Moim zdaniem często żeglarze zapominają, że promy na zielonej kuli nie ustępują miejsca nawet większym statkom czy jednostkom o ograniczonej manewrowości. Wynika to z faktu, że promy te mają określone trasy i harmonogramy, a ich zdolność do manewrowania jest ograniczona przez trasę przewozu pasażerów i pojazdów. Dobrą praktyką jest zawsze zachowanie szczególnej ostrożności w pobliżu promów z takim oznaczeniem – nie tylko z powodu przepisów, ale także ze względu na bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu na wodzie. Warto znać i rozpoznawać ten znak – to naprawdę jeden z ważniejszych sygnałów na wodzie.
Wielu kursantów myli się przy interpretacji sygnałów wzrokowych na statkach, ponieważ nie zawsze zwracają uwagę na subtelne detale oznaczeń. Sygnał w postaci zielonej kuli, jak na przedstawionym rysunku, wcale nie oznacza statku z utratą manewrowości ani przewożącego materiały niebezpieczne. Statek o ograniczonej manewrowości, zgodnie z przepisami COLREG, posługuje się układem kul, rombów i świateł o innych barwach (czerwonych i białych), a nie jednolitą zieloną kulą. W przypadku statków przewożących materiały niebezpieczne – tutaj pojawiają się tablice barwne, flagi, czasem światła czerwone lub niebieskie, a nie zielona kula. Pojęcie promu na uwięzi również nie znajduje odzwierciedlenia w tym oznaczeniu – promy poruszające się na linie mają zupełnie inne sygnały, często czerwone światła lub inne kształty geometryczne. Typowym błędem jest utożsamianie każdego nietypowego oznaczenia z zagrożeniem lub awarią, podczas gdy sygnały te mają bardzo konkretne i praktyczne przeznaczenie zgodne z instrukcjami żeglugowymi i znakami IALA. Moim zdaniem czasem wynika to z braku praktycznego kontaktu z ruchem promowym na wodzie – osoby pływające głównie po jeziorach mogą nigdy nie spotkać się z zieloną kulą promu. Warto zapamiętać, że tylko prom poruszający się swobodnie, z wyraźnym sygnałem zielonej kuli, ma na danym akwenie pierwszeństwo i to właśnie to oznaczenie należy bezwzględnie respektować. Prawidłowe rozpoznanie sygnału jest kluczowe dla bezpieczeństwa – niewłaściwa interpretacja może prowadzić do groźnych sytuacji na wodzie.