Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Do łączności w niebezpieczeństwie oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa i wywołania przeznaczony jest kanał
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Kanał 16 VHF to absolutna podstawa w łączności morskiej – taki trochę „telefon alarmowy” na wodzie. Jest to międzynarodowy kanał bezpieczeństwa (156,8 MHz), na którym wszyscy użytkownicy statków, jachtów i służb ratowniczych monitorują ruch oraz zgłoszenia niebezpieczeństw. To właśnie na szesnastce nadaje się wezwania Mayday (zagrożenie życia), Pan-Pan (pilne, ale nie zagrażające życiu) oraz Securité (ważne komunikaty nawigacyjne czy pogodowe). W praktyce każdy statek morski i większość śródlądowych (nawet żaglówki z radiem) ma obowiązek mieć włączony nasłuch na tym kanale. Co ważne, zgodnie z przepisami międzynarodowymi (np. konwencja SOLAS) i wytycznymi IMO, wszystkie istotne służby portowe czy ratownicze także są tam dostępne. Często na kursach GMDSS czy SRC powtarza się, że szesnastka to podstawa bezpieczeństwa, bo pozwala na błyskawiczne przekazanie informacji i nawiązanie kontaktu z każdą jednostką w okolicy. Moim zdaniem, żeby czuć się bezpiecznie na wodzie, warto pamiętać, że nawet jeśli radio „milczy”, to na tym kanale zawsze ktoś słucha – i może pomóc. W praktyce, po nawiązaniu łączności na 16 VHF, dalsza rozmowa powinna być od razu przeniesiona na inny, roboczy kanał, żeby nie blokować częstotliwości ratunkowej. To takie niepisane – a nawet pisane – prawo dobrej praktyki w etykiecie radiowej.
Wybór innego kanału niż 16 VHF jako podstawowego do łączności w niebezpieczeństwie to częsty błąd wynikający z nieznajomości międzynarodowych procedur lub mylenia funkcji poszczególnych kanałów. Kanały takie jak 72 VHF, 8 VHF czy 13 VHF mają konkretne zastosowania, ale żaden z nich nie jest przeznaczony do użycia w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa czy do wywołania alarmowego. Dla przykładu, kanał 72 VHF bywa wykorzystywany do komunikacji pomiędzy jednostkami, często spotykany wśród żeglarzy na akwenach rekreacyjnych, jednak nie jest on ani monitorowany przez służby ratownicze, ani oficjalnie przypisany do alarmowych zgłoszeń. Z kolei kanał 8 VHF to częstotliwość typowo robocza, używana do zwykłych kontaktów operacyjnych w portach lub między statkami. Natomiast kanał 13 VHF jest szeroko stosowany do komunikacji związanej z manewrowaniem, zwłaszcza w rejonie portów i na śródlądowych drogach wodnych – służy głównie do bezpośrednich uzgodnień pomiędzy załogami statków, aby uniknąć kolizji. Brak świadomości, że tylko 16 VHF jest międzynarodowo zarezerwowany dla celów bezpieczeństwa, prowadzi do ryzyka utraty łączności w krytycznych momentach – co może mieć tragiczne konsekwencje. W praktyce, niewłaściwy wybór kanału sprawia, że nikt nie usłyszy wezwania o pomoc, bo służby ratunkowe nie mają obowiązku monitorowania innych kanałów niż 16 VHF. Moim zdaniem warto wyrobić sobie nawyk regularnego sprawdzania, na jakim kanale się nadaje, a w sytuacjach alarmowych bezwzględnie korzystać z szesnastki – to naprawdę może uratować życie.