Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Który zautomatyzowany system GMDSS przeznaczony jest do przekazywania na statki ostrzeżeń meteorologicznych, nawigacyjnych, prognoz pogody oraz innych pilnych informacji dotyczących bezpieczeństwa żeglugi MSI?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
NAVTEX to naprawdę kluczowy system w GMDSS, jeśli chodzi o automatyczne przekazywanie ostrzeżeń meteorologicznych, nawigacyjnych oraz prognoz pogody i innych komunikatów bezpieczeństwa MSI (Maritime Safety Information). Moim zdaniem to jeden z najprostszych, a jednocześnie niezwykle praktycznych elementów całego systemu GMDSS. NAVTEX działa na częstotliwości 518 kHz (po angielsku) i 490 kHz (w językach narodowych), a komunikaty pojawiają się automatycznie na drukarce lub wyświetlaczu odbiornika na mostku. To wygodne, bo załoga nie musi cały czas nasłuchiwać – informacje pojawiają się, gdy są wysyłane z wybranych stacji brzegowych. Z mojego punktu widzenia to ogromna oszczędność czasu i skupienia załogi, bo mogą skoncentrować się na nawigacji, a nie na ręcznym odbieraniu komunikatów. NAVTEX jest wymagany na większości statków operujących na wodach przybrzeżnych (obszar A2 GMDSS), a jego stosowanie reguluje m.in. SOLAS oraz zalecenia IMO. Najlepsze w NAVTEX-ie jest to, że wiadomości są krótkie, powtarzane cyklicznie i automatycznie sortowane według kategorii – np. można wyciszyć ostrzeżenia nawigacyjne, zostawiając tylko te najważniejsze. Z praktyki wynika, że żaden inny system nie daje tak przejrzystego i pewnego źródła MSI w codziennej pracy na morzu.
W kontekście GMDSS bardzo łatwo się pomylić, bo na pierwszy rzut oka wiele urządzeń wydaje się odpowiedzialnych za przekaz informacji bezpieczeństwa. Przykładowo EPIRB kojarzy się z alarmowaniem, ale jego główną funkcją jest nadawanie sygnału alarmowego w sytuacji niebezpieczeństwa, służy do lokalizacji rozbitków, nie do przekazywania wiadomości MSI. SART natomiast to radarowy transponder używany przede wszystkim do lokalizacji tratw ratunkowych lub statków w przypadku akcji poszukiwawczo-ratowniczych – on nie służy do przekazywania ostrzeżeń pogodowych czy nawigacyjnych. DSC, z kolei, choć jest bardzo ważny w GMDSS i służy do cyfrowego wywoływania selektywnego (czyli szybkiego nawiązywania połączeń alarmowych, rutynowych czy bezpieczeństwa), nie nadaje się do automatycznego i masowego przekazywania treści MSI – wysyła się nim raczej krótkie wezwania czy powiadomienia, a nie rozbudowane komunikaty pogodowe czy ostrzeżenia nawigacyjne. W praktyce, co często obserwuję, mylenie DSC i NAVTEX wynika z tego, że oba systemy są wbudowane w radiostacje i oba mają swoje wyświetlacze, ale tylko NAVTEX jest dedykowany do przekazu wiadomości MSI zgodnie ze standardami SOLAS i GMDSS. Prawidłowe rozróżnienie tych urządzeń to podstawa dobrej praktyki żeglarskiej, bo od tego zależy, czy załoga otrzyma bieżące informacje o zagrożeniach na trasie, czy tylko sygnały alarmowe w razie wypadku.