Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych
Zawód: Technik żeglugi śródlądowej
Minimalna wolna burta jest to odległość mierzona
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Minimalna wolna burta to pojęcie kluczowe w żegludze morskiej, szczególnie gdy mówimy o bezpieczeństwie statku i ochronie przed zatonięciem. Prawidłowa definicja mówi, że jest to odległość mierzona w płaszczyźnie owręża od wodnicy maksymalnego dopuszczalnego zanurzenia do górnej krawędzi pokładu głównego. Moim zdaniem, bardzo istotne jest zrozumienie, że to właśnie ta wartość decyduje o tym, jak głęboko statek może się zanurzyć przy danym załadunku i warunkach. Obowiązujące przepisy, jak Konwencja o Liniach Ładunkowych (tzw. konwencja LL), jasno określają, jak ustala się minimalną wolną burtę, a jej oznaczenie znajduje się na burcie statku jako tzw. znak Plimsolla. Praktycznie – gdy statek jest załadowany do dozwolonego poziomu, wolna burta zapewnia rezerwę pływalności i chroni przed zalaniem pokładu głównego przez fale. W codziennej pracy marynarzy i inspektorów portowych kontrola minimalnej wolnej burty to nieodłączna rutyna. Co ciekawe, ta wartość może się zmieniać w zależności od rodzaju pływania (np. strefa tropikalna, zimowa) oraz konstrukcji jednostki. Trochę ludzi zapomina, że ten parametr chroni nie tylko ładunek, ale i załogę, bo zwiększa stateczność statku podczas trudnych warunków pogodowych.
Niepoprawne odpowiedzi ukazują kilka typowych nieporozumień dotyczących minimalnej wolnej burty. Często spotykaną pomyłką jest utożsamianie tej odległości z innymi wymiarami konstrukcyjnymi statku, jak choćby pionowy pomiar między dolną krawędzią pokładu a wodnicą ładunkową. W praktyce jednak minimalna wolna burta nie jest mierzona po prostu pionowo na owrężu, lecz zawsze od wodnicy maksymalnego zanurzenia, dokładnie do górnej krawędzi pokładu głównego w płaszczyźnie owręża. Niektórzy mylą też wodnicę konstrukcyjną z wodnicą zanurzenia ładunkowego – to dwa zupełnie różne pojęcia. Wodnica konstrukcyjna służy do innych celów, raczej w projektowaniu i budowie statku, a nie w codziennej eksploatacji czy przy ocenie bezpieczeństwa załadunku. Z kolei pomiar od wodnicy do zrębnicy to całkowite nieporozumienie, bo zrębnica jest elementem konstrukcyjnym luków i nie ma odniesienia do pomiaru wolnej burty. Jeszcze inną mylącą koncepcją jest mierzenie minimalnej wolnej burty "w połowie długości statku między pionami" – owszem, burtę sprawdza się na środkowej części statku, ale nie chodzi tu o odległość między pionami, tylko o konkretny pionowy pomiar na owrężu. Te wszystkie błędy wynikają z nieznajomości praktycznych standardów, jakimi posługują się inspektorzy czy marynarze na co dzień. Moim zdaniem, najlepiej utrwalić sobie, że „minimalna wolna burta” zawsze dotyczy pionowego dystansu od wodnicy zanurzenia do górnej krawędzi pokładu głównego w miejscu owręża – zgodnie z konwencją LL i zasadami bezpieczeństwa żeglugi.