Kwalifikacja: TWO.08 - Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych

W żegludze śródlądowej, na bocznych szlakach kanałów i jezior, kluczową sprawą jest prawidłowe określanie kierunków nawigacyjnych, zwłaszcza w sytuacji, gdy nie mamy jasnego biegu nurtu jak na rzekach. Wiele osób automatycznie kojarzy kierunek „w górę” albo z ruchem przeciwnym do nurtu, albo z jakimś domniemanym kierunkiem geograficznym, najczęściej na wschód lub zachód, bo takie układy często spotykamy na mapach drogowych. To błąd myślowy, który wynika z przyzwyczajeń do tradycyjnej nawigacji lądowej. W praktyce, na szlakach wodnych nie kierujemy się według osi południe–wschód czy południe–zachód, ponieważ układ kanałów i jezior jest różny i te kierunki nie mają tam standaryzowanego znaczenia. Często spotykam się z opinią, że skoro jakaś mapa jest „zorientowana na północ”, to więc i żegluga powinna jakoś specjalnie traktować kierunek wschodni lub południowy jako domyślnie „w górę”. Jednak z technicznego punktu widzenia, w żegludze śródlądowej przyjęto, że podstawowym kierunkiem poruszania się „w górę” na bocznych szlakach kanałów i jezior jest zawsze od północy na południe. To pozwala ujednolicić zasady oznakowania, numeracji kilometrów, a także komunikacji pomiędzy jednostkami i służbami na wodzie. Pomijanie tej reguły prowadzi do nieporozumień i błędów w nawigacji, szczególnie w sytuacjach awaryjnych. Z mojego doświadczenia wynika, że osoby mylące te kierunki mają potem problem z właściwym odczytem map, a nawet z określeniem lokalizacji na szlaku. Dodatkowo, takie błędne założenia mogą prowadzić do nieprawidłowego stosowania zasad mijania i wyprzedzania na wodzie. Warto więc zapamiętać, że kierunek od północy na południe jest tym obowiązującym, niezależnie od tego, jak konkretny kanał czy jezioro jest położone geograficznie.